THE SHINING (Η λάμψη)

1980 Αγγλία ΗΠΑ
Είδος  Ψυχολογικό τρόμου

Σκηνοθεσία        Στάνλεϊ Κούμπρικ (1928-1999)
Σενάριο              Στάνλεϊ Κούμπρικ και Ντάιαν Τζόνσον (Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ)

Παίζουν             Τζακ Νίκολσον, Σέλεϊ Ντιβάλ, Ντάνι Λόϊντ, Σκάτμαν Κράδερς

Υπόθεση             Ο συγγραφέας τρόμου και πρώην αλκοολικός Τζακ Τόρανς με τη γυναίκα του και το μικρό τους γιό, αναλαμβάνουν να εργαστούν ως επιστάτες ενός τεράστιου ορεινού απομονωμένου ξενοδοχείου για όλη τη διάρκεια του χειμώνα.

 

Ο διαταραγμένος συγγραφέας πιστεύει οτι η δουλειά του επιστάτη στο ξενοδοχείο "Θέα", θα του προσφέρει την απαραίτητη ηρεμία για να γράψει το νέο του βιβλίο, να ξεπεράσει τα βίαια ξεσπάσματά του αλλά και την εξάρτησή του από το αλκοόλ. Δεν υπολογίζει όμως οτι το ξενοδοχείο είναι "στοιχειωμένο" και οτι ο γιός του που διαθέτει μια ζωηρή έκτη αίσθηση, θα "επικοινωνεί" με τα φαντάσματα του παρελθόντος αντλώντας πληροφορίες που το αδιαμόρφωτο μυαλουδάκι του αδυνατεί να επεξεργαστεί. Ενός παρελθόντος κακεντρεχούς και αιματηρού, το οποίο θα επιχειρήσει να γοητεύσει και να προσεταιριστεί τον αδύναμο Τζακ καταβροχθίζοντάς τον ψυχικά και σωματικά.

Το τρομακτικό μεταφυσικό μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ, μετατρέπεται στα χέρια του μεγαλοφυούς Κούμπρικ σε καθαρή αλληγορία του εκάστοτε σύγχρονου κόσμου που κάθε γενιά παραδίδει στα παιδιά της φροντίζοντας να αποκρύψει συστηματικά τον πόνο και το αίμα που κρύβεται πίσω από την ωραιοποιημένη Ιστορία του.

Ο κόσμος του Κούμπρικ (εν είδει πολυτελούς ξενοδοχείου), ξεδιπλώνεται με γοητευτική συμμετρία στα μάτια του θεατή, αγκαλιάζοντας την δήθεν ανυποψίαστη οικογένεια προσφέροντάς της εξασφαλισμένη και πλούσια επιβίωση, φαινομενική ηρεμία και την ευκαιρία να ξεπεράσει το κακό της παρελθόν κάνοντας μια νέα αρχή.

Ο πλούτος όμως και η "εύκολη" ζωή δεν καταφέρνουν να κουκουλώσουν την Ιστορία που καραδοκεί σε κάθε γωνιά, σε κάθε δωμάτιο σε κάθε ήχο, σε κάθε σιωπή και απειλεί να εξολοθρεύσει όσους κάνουν το λάθος να την αγνοήσουν. Όλοι θα πληρώσουν το τίμημα που τους αντιστοιχεί και όσοι επιμείνουν στο λάθος θα έρθει και η δική τους σειρά.

Διάβασα κάπου οτι ο Κούμπρικ, γύρισε τη σκηνή της γραφομηχανής (All work and no play makes Jack a dull boy - Η πολύ δουλειά τρώει τον αφέντη), με διαφορετική παροιμία για κάθε χώρα προβολής της ταινίας, προφανώς για να γίνει το μήνυμά του αντιληπτό σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου. Επίσης εντυπωσιακό βρήκα το γεγονός οτι, πριν αρχίσει τα γυρίσματα, πρόβαλε στο προσωπικό και στους ηθοποιούς τη σουρεαλιστική ασπρόμαυρη ταινία τρόμου του Ντέιβιντ Λιντς "Eraserhead" του 1977 για να τους δημιουργήσει την κατάλληλη διάθεση.

Η ερμηνεία του Τζακ Νίκολσον είναι καταπληκτική και βγάζει όλη την παράνοια του ήρωα. Αλλά και ο μικρός Ντάνι Λόιντ με το αγγελικό προσωπάκι ήταν εξαιρετική επιλογή (έγινε ανάμεσα σε 5.000 παιδάκια). Οι κριτικές της εποχής δεν καλοδέχτηκαν τη Λάμψη. Μάλιστα είχε και δύο υποψηφιότητες για "χρυσά βατόμουρα". Ένα για την σκηνοθεσία (!) και ένα για την ερμηνεία της Σέλεϊ Ντιβάλ (όχι σπουδαία για να πούμε την αλήθεια).  Στην πορεία όμως αναγνωρίστηκε η αξία της ταινίας η οποία κατατάσσεται πλέον ανάμεσα στα  πιο τρομακτικά θρίλλερ όλων των εποχών. Ο σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορτσέζε την έχει στο νούμερο 7 της λίστας του με τις τρομακτικότερες ταινίες.

Ο ίδιος ο Κούμπρικ δήλωσε για τη Λάμψη: "Υπάρχει μια κακή πλευρά στην ανθρώπινη προσωπικότητα. Αυτό που μας προσφέρουν οι ιστορίες τρόμου είναι να μας δείξουν το αρχετυπικό υποσυνείδητο. Έτσι μπορούμε να δούμε αυτή τη σκοτεινή πλευρά χωρίς να χρειάζεται να την αντιμετωπίσουμε ευθέως."

Η βαθμολογία μου : 10/10