KES

1969 Αγγλία
Είδος  Δράμα

Σκηνοθεσία            Κεν Λόουτς
Σενάριο                  Μπάρι Χάινς, Κεν Λόουτς και Τόνι Γκάρνετ (Βασισμένο στο διήγημα το Μπάρι Χάινς "A kestrel for a knave")

Παίζουν                  Ντέιβιντ Μπράντλι, Φρέντι Φλέτσερ, Λιν Πέρι

Υπόθεση                 Ο έφηβος Μπίλι Κάσπερ, παιδί της εργατικής τάξης, βρίσκει ένα γεράκι και καταφέρνει με πολύ κόπο να το εκπαιδεύσει.

 

Ο 15χρονος Μπίλι, ζει μέσα στη φτώχεια στην εργατούπολη των ορυχείων του Γιόρκσάιρ, βασανίζεται από τον ετεροθαλή μαγαλύτερο αδελφό του, δουλεύει μοιράζοντας εφημερίδες, είναι κακός μαθητής, τσακώνεται συχνά και ζει μια εσωστρεφή άθλια ζωή χωρίς καμμία προοπτική. Η μόνη του παρηγοριά είναι τα μικρά άγρια ζώα. Όταν βρίσκει μια μικρή γερακίνα, αποφασίζει να την εκπαιδεύσει και δημιουργεί μαζί της την σχέση αγάπης που λείπει από την ζωή του.

Είναι η δεύτερη ταινία του Κεν Λόουτς, του πιό πολιτικοποιημένου Βρετανού σκηνοθέτη, που αφιέρωσε όλο του το έργο στο να εκφράσει τη φωνή της εργατικής τάξης και όπως λέει ο ίδιος "Θυμώνω για λογαριασμό του λαού που η φωνή του δεν επιτρέπεται να ακουστεί. Η εργατική τάξη, ποτέ δεν είναι στην τηλεόραση, ποτέ δεν τους παίρνουν συνεντεύξεις και ποτέ δεν τους επιτρέπεται να ακουστούν. Αυτό το βρίσκω σκανδαλώδες". Και για να εξουδετερώσει αυτό το πραγματικό σκάνδαλο ο Λόουτς, από την αρχή της καριέρας του, επέλεξε θέματα που περιγράφουν τη δυστυχία του απλού λαού, τα αδιέξοδά του και τον αγώνα τους για επιβίωση σε έναν κόσμο απόλυτα εχθρικό.

Έτσι και ο μικρός Μπίλι, έχει παντού εχθρούς: Την αδιαφορία της μάνας του, τον άγριο αλκοολισμό του κάφρου αδελφού του, την απίστευτη σκληρότητα των καθηγητών του και του σιχαμερού αφεντικού του. Δεν ακούει ποτέ μια καλή κουβέντα, δεν έχει κανένα μέλλον.

Ο σκηνοθέτης δεν αφήνει το θεατή να ανασάνει ούτε λεπτό. Επί δύο περίπου ώρες παρακολουθούμε την βασανιστική ζωή ενός παιδιού και συμπάσχουμε μαζί του από τα βάθη της καρδιάς μας. Ο μικρός όμως είναι μαχητής. Δεν το βάζει κάτω. Ανοίγει το στόμα του, μιλάει, παλεύει και αντιστέκεται παρά το μικροσκοπικό του μέγεθος.

Το πουλί που πρωταγωνιστεί, είναι μια γερακίνα που το είδος της λέγεται Kestrel (Falco tinnunculus) εξ' ού και το όνομα της ταινίας.

Η φωτογραφία, σκληρή όσο και η ιστορία, είναι του Κρις Μένγκες.

Η βαθμολογία μου : 10/10

THE LAVENDER HILL MOB (Η συμμορία των εντιμότατων)

1951 Αγγλία
Είδος  Κωμωδία

Σκηνοθεσία          Τσαρλς Κράιτον (1910-1999)
Σενάριο                Τίμπι Κλαρκ  

Παίζουν                Άλεκ Γκίνες, Στάνλεϊ Χόλογουέι, Σιντ Τζέιμς, Άλφι Μπας,

Υπόθεση                Ένας υπάλληλος τράπεζας σκέφτεται ένα σχέδιο κλοπής ράβδων χρυσού αξίας ενός εκατομμυρίου και στήνει μια συμμορία για να το πετύχει.

Ο Χένρι Χόλαντ είναι ένας ντροπαλός, έντιμος και συνεπής τραπεζικός υπάλληλος, μέχρι που γνωρίζει τον επίσης έντιμο λάτρη της τέχνης Πέντλμπερι στο σπίτι που νοικιάζουν κι οι δυό στο Λάβεντερ Χιλ. Η δουλειά του Πέντλμπερι σε χυτήριο, θα δώσει την ιδέα στον Χόλαντ να κλέψουν ένα φορτίο ράβδων χρυσού. Επειδή όμως είναι έντιμοι, αναζητούν τη βοήθεια δύο επαγγελματιών ληστών.

Απίθανη κωμωδία των περίφημων Βρετανικών Ealing Studios που μας έχουν προσφέρει πλήθος καλών ταινιών. Έξυπνο σενάριο, άριστες ερμηνείες, πολύ καλή σκηνοθεσία, με γρήγορο ρυθμό, ξέφρενη περιπέτεια και πολύ πλάκα. Το Βρετανικό χιούμορ σε όλο του το μεγαλείο.

Η παραγωγός εταιρεία ζήτησε από την τράπεζα της Αγγλίας να τους βοηθήσει με τον σχεδιασμό της ληστείας. Η τράπεζα έφτιαξε μια ειδική για το σκοπό ομάδα και το πλάνο που τους έδωσε είναι αυτό που χρησιμοποιήθηκε.

Η ταινία έχει πολλά εξωτερικά γυρίσματα στο Παρίσι και στο Λονδίνο (με εμφανή ακόμα τα σημάδια των βομβαρδισμών από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο), φρενήρεις σκηνές καταδιώξεων με αυτοκίνητα και γενικά πολλές καλές στιγμές με αποκορύφωμα την υπέροχη σκηνή στον πύργο του Άιφελ που είναι από τις καλύτερες που έχω δει. Γενικά πρόκειται για μια κωμωδία που μπορεί να μην είναι ξεκαρδιστική, είναι όμως πάρα πολύ διασκεδαστική.

Στην αρχή της ταινίας κάνει μιά μικρή εμφάνιση δευτερολέπτων η Όντρι Χέπμπορν σε ηλικία μόλις 21 ετών.

Ο  Βρετανός σκηνοθέτης Τσαρλς Κράιτον, με το πέρασμα των χρόνων δεν έχασε καθόλου το χιούμορ του και 37 χρόνια αργότερα μας έδωσε την επίσης εξαιρετική κωμωδία "A fish called Wanda" του 1988.

Η βαθμολογία μου : 10/10

THE INCREDIBLE SHRINKING MAN (Ο άνθρωπος που ζάρωνε)

1957 ΗΠΑ
Είδος   Επιστημονικής φαντασίας

Σκηνοθεσία       Τζακ Άρνολντ (1916-1992)
Σενάριο             Ρίτσαρντ Μάθεσον (Προσαρμογή του ομώνυμου διηγήματός του)

Παίζουν             Γκραντ Γουίλιαμς, Ράντι Στιούαρτ, Έϊπριλ Κεντ, Πολ Λάνγκτον

Υπόθεση             Ένας επιχειρηματίας ενώ κάνει διακοπές με σκάφος εκτίθεται σε μια τοξική ομίχλη που τυλίγει την περιοχή. Λίγο αργότερα ο άτυχος άνδρας διαπιστώνει οτι αρχίζει να συρρικνώνεται.

 

Η ταινία ξεκινά με πολύ όμορφους τίτλους και θλιβερή μουσική επένδυση που σε βάζουν στο κλίμα της. Και συνεχίζει με την διήγηση του ίδιου του πρωταγωνιστή ο οποίος περιγράφει την δυστυχία του. Πώς μέσα σε μόλις έξι μήνες η ζωή του άλλαξε δραματικά απλώς και μόνο επειδή ένα σύννεφο τον τύλιξε, τον έλουσε με νεραϊδόσκονη και τον οδήγησε στη συρρίκνωση. Ο μικροσκοπικός άνδρας δεν βρίσκει λύση στην επιστήμη και καταλήγει να ζει αρχικά μέσα σε ένα κουκλόσπιτο και εν τέλει σε έναν κόσμο που τα πάντα αποτελούν απειλή. Μέσα σε αυτόν τον νέο κόσμο, θα βιώσει τη μοναξιά αλλά και τη δυσκολία επιβίωσης και τέλος θα υποκύψει στην αποδοχή αφού θα περάσει μέσα από πληθώρα φιλοσοφικών και υπαρξιακών αναρωτήσεων.

Το ευφάνταστο σενάριο, γεμάτο στιγμές αγωνίας, είναι μια αλληγορία πάνω στην ασημαντότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και στην αποδοχή της γνώσης πως ό,τι υπάρχει είναι μέρος ενός αχανούς συνόλου που ονομάζουμε άπειρο. Ο σκηνοθέτης επενέβη στο σενάριο και στην τελική σκηνή ρίχνει (δυστυχώς) έναν μικρό (ευτυχώς) ύμνο προς τον θεό-δημιουργό.

Τα εφέ είναι εξαιρετικά και πολύ πρωτοποριακά για την εποχή τους. Η αράχνη που εμφανίζεται είναι μια αληθινή ταραντούλα. Εξ' άλλου ο Τζακ Άρνολντ έχει μια αποδεδειγμένη αγάπη γι' αυτά τα αρθρόποδα. Μόλις δύο χρόνια νωρίτερα είχε κάνει την εξ' ίσου ευφάνταστη "Ταραντούλα" που είναι κι αυτή κλασσικό δείγμα επιστημονικής φαντασίας της χρυσής δεκαετίας του 1950.

Η ταινία έχει επιλεγεί ως πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική προς διατήρηση, στην ταινιοθήκη του Αμερικανικού Κονγκρέσου.

http://en.wikipedia.org/wiki/National_Film_Registry

Η βαθμολογία μου : 10/10

THE THIRD MAN (Ο τρίτος άνθρωπος)

1949 Αγγλία
Είδος  Νουάρ (Κείμενο Νο 2)

Σκηνοθεσία        Κάρολ Ριντ (1906-1976)
Σενάριο              Γκράχαμ Γκριν (Μετά την ταινία ο 3ος άνθρωπος κυκλοφόρησε και ως διήγημα)

Παίζουν              Τζόζεφ Κότεν, Αλίντα Βάλι, Όρσον Γουέλς, Τρέβορ Χάουαρντ

Υπόθεση              Ένας Αμερικανός άνεργος συγγραφέας ταξιδεύει στη μεταπολεμική Βιέννη για να συναντήσει έναν παλιό του συμμαθητή που του υποσχέθηκε δουλειά.

Καταδίωξη στη νυχτερινή Βιέννη

Ο συγγραφέας φτηνών γουέστερν διηγημάτων, καταφτάνει στην κατακερματισμένη μεταπολεμική Βιέννη ήρεμος και ανέμελος για να διαπιστώσει οτι ο παιδικός του φίλος που τον είχε καλέσει, μόλις είχε σκοτωθεί σε τροχαίο δυστύχημα. Σοκαρισμένος και μη μπορώντας να το πιστέψει, ρωτά δεξιά και αριστερά να μάθει τις λεπτομέρειες του συμβάντος και σιγά-σιγά αρχίζει να υποψιάζεται οτι το δυστήχημα μπορεί και να μην ήταν τυχαίο.

Στην αναζήτησή του, θα έρθει σε επαφή με τους μπαρουτοκαπνισμένους ντόπιους αλλά και με τους στρατιωτικούς που έχουν τεθεί επικεφαλής της πόλης. (Η Βιέννη, όπως και το Βερολίνο, μετά τον Β'παγκόσμιο πόλεμο είχε χωριστεί σε τέσσερεις τομείς: Αγγλικό, Αμερικάνικο, Γαλλικό και Ρώσικο.) Στην αναζήτησή του αυτή θα γνωρίσει τον κυνισμό, τη διαφθορά και την μελαγχολία που άφησε πίσω του ο πόλεμος και, ανάμεσα στα χαλάσματα από τους βομβαρδισμούς και στα πανέμορφα πλακόστρωτα σοκάκια, οι ηθικές του αξίες θα δοκιμαστούν με τον πιό επώδυνο τρόπο.

Ο Κάρολ Ριντ σκηνοθετεί με αριστοτεχνικό τρόπο τη σκοτεινή ιστορία, παίζοντας με την αισθητική ιδιαιτερότητα της πόλης, με τις απειλητικές σκιές, το υπόγειο υγρό δαιδαλώδες αποχετευτικό σύστημα και το μυστήριο που φαίνεται να καραδοκεί σε κάθε σκοτεινή γωνιά.

Η φωτογραφία του Αυστραλού Ρόμπερτ Κράσκερ, διευθυντή φωτογραφίας και στο υπέροχο "Brief encounter" του Ντέιβιντ Λιν, είναι έξοχα επιβλητική, ατμοσφαιρική, με σκληρό φωτισμό και πολλά λοξά πλάνα που προσδίδουν ιδιαίτερη δραματική αίσθηση. Ο σκηνοθέτης Γουίλιαμ Γουάιλερ όταν είδε την ταινία, έστειλε στον φίλο του Κάρολ Ριντ ένα αλφάδι συνοδευόμενο από ένα σημείωμα που έλεγε αστειευόμενος: "Κάρολ, την επόμενη φορά που θα κάνεις ταινία,  βάλε να χαρείς αυτό το εργαλείο στην κορυφή της κάμερας".

Οι ερμηνείες είναι άριστες, τα συναισθήματα έντονα, στοιχειωμένα από τον πόλεμο που μόλις είχε τελειώσει και αδιέξοδα από το ψυχροπολεμικό κλίμα που μόλις άρχιζε.

Το σενάριο του μεγάλου συγγραφέα Γκράχαμ Γκριν, είναι έξυπνο, πρωτότυπο, με κοφτερούς διαλόγους* και φιλοσοφικές προεκτάσεις. Είναι η δεύτερη από τις τρεις συνεργασίες του Κάρολ Ριντ με τον Γκράχαμ Γκρίν. Η πρώτη είναι το "Fallen idol" του 1948 και ακολούθησε το "Our man in Havana" του 1959.

Όλα αυτά σε συνδυασμό με την υπέροχη και πρωτότυπη μουσική του Βιεννέζου Άντον Κάρας που κυριαρχεί σε όλη τη διάρκεια της ταινίας κάνουν μιά ταινία-σταθμό, χάρμα ώτων και οφθαλμών.

Όταν ο Κάρολ Ριντ έψαχνε στη Βιέννη για τους χώρους των γυρισμάτων, άκουσε σε ένα ταβερνάκι τον Άντον Κάρας να παίζει σαντούρι και ενθουσιάστηκε. Τον πλησίασε και του πρότεινε να γράψει τη μουσική επένδυση της ταινίας. Έτσι ο άγνωστος μουσικός έγινε μέσα σε μερικούς μήνες πλούσιος και παγκόσμια διάσημος.

* Σε μια από τις έντονες σκηνές της ταινίας, πάνω στη ρόδα της Βιέννης, ο Όρσον Γουέλς λέει το περίφημο: "Στην Ιταλία 30 χρόνια Βοργίες έδωσαν πολέμους, τρόμο, φόνους και αιματοχυσία αλλά, έβγαλαν τον Μικελάντζελο, τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι και την Αναγέννηση. Στην Ελβετία, είχαν αδελφική αγάπη, 500 χρόνια ειρήνης και δημοκρασίας και τί έβγαλαν; Το ρολόι-κούκο".

Η βαθμολογία μου : 10'/10

MOTHER (Μητέρα)

2009 Κορέα
Είδος   Θρίλλερ
Πρωτότυπος τίτλος:  Ma-deo

Σκηνοθεσία          Μπονγκ Ζουν-χο
Σενάριο                Μπονγκ Ζουν-χο και Παρκ Έουν-κιο

Παίζουν                Κιμ Χίε-τζα, Γουόν Μπιν, Τζιν Γκου

Υπόθεση                Μιά μητέρα παλεύει να σώσει το γιό της που φυλακίστηκε κατηγορούμενος για τη δολοφονία μιας κοπέλας.

 

Η γυναίκα μεγαλώνει μόνη της τον διανοητικά καθυστερημένο γιό της προσπαθώντας να επιβιώσουν πουλώντας βότανα και κάνοντας παράνομα βελονισμούς. Όταν μια νεαρή κοπέλλα βρίσκεται άγρια δολοφονημένη, κάποιος, εκμεταλλευόμενος την νοητική αδυναμία του παιδιού, το παγιδεύει για να γλιτώσει ο αληθινός δολοφόνος. Η γυναίκα υπερπροστατευτική, προσκολημένη στο γιό της και απόλυτα πεισμένη για την αθωότητά του, ξεκινά έναν αγώνα που απαιτεί πολλά χρήματα για να τον βοηθήσει. Όταν όμως διαπιστώνει οτι κανένας δεν πρόκειται να την βοηθήσει πραγματικά, αποφασίζει να βρει μόνη της τον αληθινό δολοφόνο και να ελευθερώσει το νεαρό από τα άδικα δεσμά. Και δεν θα σταματήσει μπροστά σε τίποτα για να το καταφέρει. Η κομβική σκηνή που η μάνα συναντά τον μεγαλοδικηγόρο στην παράξενη τραπεζαρία του, είναι εξαιρετική.

Η ταινία, χωρίς να είναι κανένα αριστούργημα, είναι πυκνή σε γεγονότα και ανατροπές οπότε καταφέρνει να κερδίσει το ενδιαφέρον του θεατή με την πρωτοτυπία της, τον όμορφο ρυθμό, την απρόβλεπτη εξέλιξή της και πάνω απ' όλα με την καταπληκτική ερμηνεία της 60χρονης Κιμ Χίε-τζα.

Η βαθμολογία μου 8/10

FURY (Νέμεσις)

1936 ΗΠΑ
Είδος  Δράμα

Σκηνοθεσία        Φριτζ Λανγκ (1890-1976)
Σενάριο              Μπάρλετ Κόρμακ και Φριτζ Λανγκ (Βασισμένο σε μια ιδέα του Νόρμαν Κράσνα που εμπνεύστηκε από τα αληθινά γεγονότα που έλαβαν χώρα στο Σαν Χοσέ το 1933 και συντάραξαν την Αμερική).

Παίζουν             Σπένσερ Τρέισι, Σίλβια Σίντνι, Μπρους Κάμποτ,

Υπόθεση              Ένας φιλήσυχος και νομοταγής άνδρας κατηγορείται άδικα για ένα έγκλημα που δεν έχει κάνει και λιντσάρεται από το πλήθος πριν δικαστεί.

Ο έντιμος Τζο Γουίλσον, στο ξεκίνημα της ζωής του, μαζεύει χρήματα για να παντρευτεί την αγαπημένη του που εργάζεται σε άλλη πόλη. Πιστεύει οτι με σκληρή δουλειά και ακολουθώντας τον ίσιο δρόμο θα καταφέρει να πραγματοποιήσει τα όνειρά του που δεν είναι τίποτα άλλο από το να κάνει οικογένεια και να προστατεύσει τα δύο μικρότερα αδέλφια του. Εν μέσω οικονομικής κρίσης, καταφέρνει να φτάσει τον στόχο του και ξεκινά με το αυτοκίνητο να συναντήσει την αραβωνιαστικιά του που έχει να την δει πάνω από ένα χρόνο. Στη διαδρομή όμως συλλαμβάνεται και οδηγείται άδικα στη φυλακή. Εγκλωβισμένος μέσα στο κελί του θα ζήσει έναν εφιάλτη καθώς ένα ανώνυμο πλήθος που τον έχει ήδη δικάσει, ορμά στη φυλακή και τον λιντσάρει.

Σε αυτή την πρώτη του Αμερικάνικη ταινία, ο Φριτζ Λανγκ κάνει ένα αιχμηρότατο σχόλιο πάνω στο "νόμο του Λιντς" δηλαδή στην αυτοδικία και στην ομερτά που ακολουθούσε αυτά τα εγκλήματα. Όπως αναφέρεται στην ταινία, την εποχή εκείνη (δεκαετία του 1930) κάθε τρεις ημέρες ένας άνθρωπος πέθαινε με αυτό τον τρόπο στην Αμερική και τα θύματα ήταν χιλιάδες. Αυτό όμως δεν είναι το κύριο θέμα της ταινίας. Το σημαντικότερο για τον σκηνοθέτη είναι η μετάλλαξη ενός ήρεμου και καλού ανθρώπου σε ένα τέρας τυφλωμένο από το μίσος και τη διάθεση για εκδίκηση.

Στη δίκη των δολοφόνων (η οποία είναι παγκόσμιου ενδιαφέροντος και μεταδίδεται ζωντανά από το ραδιόφωνο) θα ξεδιπλωθεί η φρικτή ιστορία και ο θεατής, που έχει ήδη ταυτιστεί με το θύμα, θα αντιμετωπίσει το μεγάλο δίλλημα και θα νιώσει την πικρή γεύση της εκδίκησης.

Η ταινία είναι άριστα δομημένη με δραματικές και αγωνιώδεις ανατροπές, πανέξυπνη σκηνοθεσία με κοντινά πλάνα στα πρόσωπα, εξαιρετική φωτογραφία και πολύ καλές ερμηνείες. Ιδιαίτερα ο Σπένσερ Τρέισι (στα 36 του χρόνια) είναι καταπληκτικός στον διπλό του ρόλο.

Ταινία που παρακολουθείται με αμείωτο ενδιαφέρον και, παρ' όλο που στο τέλος προσφέρει την πολυπόθητη λύτρωση, αφήνει μια θλίψη που προκύπτει από τη συνειδητοποίηση του πόσο εύκολο είναι για έναν άνθρωπο να συνθλιβεί μέσα στο σύστημα, μιά και η συμπεριφορά του όχλου είναι κι αυτή απότοκο του συστήματος.

Η βαθμολογία μου : 10'/10

THE FALLEN IDOL (Πρώτη απογοήτευση)

1948  Αγγλία
Είδος  Θρίλλερ

Σκηνοθεσία          Κάρολ Ριντ (1906-1976)
Σενάριο                Γκράχαμ Γκριν (Προσαρμογή του διηγήματός του "The Basement Room" )

Παίζουν               Μπόμπι Χένρι, Ραλφ Ρίτσαρντσον, Μισέλ Μοργκάν, Σόνια Νρέσντελ

Υπόθεση               Ο γιός του Γάλλου πρέσβη στο Λονδίνο, αναπτύσσει γονεϊκή σχέση με τον μπάτλερ της πρεσβείας γιατί ο μπαμπάς του είναι πολύ απασχολημένος και η μαμά του μακροχρόνια άρρωστη.

Το μοναχοπαίδι του πρέσβη, ζει με τους γονείς του και το προσωπικό της πρεσβείας μέσα στο επιβλητικό κτήριο της Γαλλικής πρεσβείας στο Λονδίνο. Λατρεύει τα ερπετά και έχει για κατοικίδιο ένα μικρό φιδάκι που το κουβαλά στην τσέπη του και το κρύβει από την μισητή, αυταρχική οικονόμο της πρεσβείας η οποία προσπαθεί να καλύψει τον αποτυχημένο γάμο της και την άδεια της ζωή με την εμμονή της για την καθαριότητα. Αντιθέτως ο μικρός αγαπά και θαυμάζει τον σύζυγό της ο οποίος εργάζεται κι αυτός στην πρεσβεία ως μπάτλερ.

Η πλοκή εξελίσσεται μέσα από τα μάτια του μικρού αγοριού στις τρεις ημέρες που ο πρέσβης πηγαίνει στη Γαλλία με την ελπίδα να φέρει πίσω στο σπίτι την άρρωστη γυναίκα του αφήνοντας το μικρό Φιλίπ στην εποπτεία του μπάτλερ και της γυναίκας του. Ο ευφάνταστος μικρός, θα βιώσει μέσα σε αυτό το τριήμερο τη γεύση του ψέμματος, της προδοσίας, της απογοήτευσης και του θανάτου.

Καταπληκτική ασπρόμαυρη φωτογραφία, ευρηματική πανέξυπνη σκηνοθεσία, εξαιρετικές ερμηνείες και ένα σενάριο που αναπτύσσει έξοχα τους χαρακτήρες και χτίζει αριστοτεχνικά την αγωνιώδη ιστορία λεπτό προς λεπτό. Κέρδισε βραβείο BAFTA καλύτερης ταινίας και υπήρξε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Μια ταινία χάρμα οφθαλμών που παρακολουθείται με κομμένη την ανάσα. Προσωπικά ένιωσα τεράστια συμπάθεια για τον καλοπροαίρετο, ονειροπόλο, θλιμμένο μπάτλερ και βρήκα το παιδάκι ιδιαίτερα εκνευριστικό με την αυθάδειά του και την μικρομέγαλη συμπεριφορά του.

Η "πρώτη απογοήτευση" είναι η πρώτη από τις τρεις πολύ επιτυχημένες συνεργασίες του Κάρολ Ριντ με τον Άγγλο συγγραφέα Γκράχαμ Γκριν. Ακολούθησαν το αριστουργηματικό νουάρ "The third man" του 1949 και δέκα χρόνια αργότερα το "Our man in Havana".

Η βαθμολογία μου : 10'/10

SPELLBOUND (Νύχτα αγωνίας)

1945 ΗΠΑ
Είδος Ψυχολογικό θρίλλερ

Σκηνοθεσία           Άλφρεντ Χίτσκοκ (1899-1980)
Σενάριο                 Άνγκους Μακ Φέιλ και Μπεν Χεκτ (Βασισμένο στο διήγημα του Χίλαρι Σεντ Τζορτζ Σόντερς "The house of Dr Edwardes" 1927)

Παίζουν                Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Γκρέγκορι Πεκ, Μίκαελ Τσέχωφ, Λίο Κάρολ

Υπόθεση                 Μια ψυχίατρος ερωτεύεται έναν ασθενή που πάσχει από πλήρη αμνησία και προσπαθεί να τον θεραπεύσει βάζοντας σε κίνδυνο την καριέρα της αλλά και την ίδια της τη ζωή.

 

Στο ψυχιατρικό ίδρυμα που εργάζεται η χαρισματική νεαρή ψυχίατρος, εμφανίζεται ένας νέος και ωραίος άνδρας ο οποίος αποδεικνύεται οτι πάσχει από αμνησία και σύμπλεγμα ενοχής. Οι δυό τους χτυπιούνται από κεραυνοβόλο έρωτα και αυτό θα αλλάξει τη ζωή τους για πάντα.

Η ιστορία ξεκινά με μια ρήση του Σαίξπηρ: "Το λάθος δεν βρίσκεται στα αστέρια, βρίσκεται μέσα μας".

Η ταινία είναι ένα δοκίμιο πάνω στη ψυχανάλυση και στη χρησιμότητά της, όπως αναφέρεται ρητώς.  Με εργαλεία τον έρωτα σαν κινητήρια δύναμη, το μυστήριο, τον κίνδυνο και το έγκλημα, ο Χίτσκοκ κάνει μια ελαφρώς άνευρη (ίσως λόγω της άγνοιάς του για τα θέματα ψυχανάλυσης) ταινία με σεναριακά κενά (γιατί ας πούμε υποδύθηκε το γιατρό ή γιατί αναφέρει οτι ίσως έχει σύζυγο κ.λ.π.). Στα γυρίσματα ήταν παρών ένας γνωστός ψυχίατρος της εποχής ως σύμβουλος και πιστεύω οτι αυτός καθόρισε σε μεγάλο βαθμό το τελικό αποτέλεσμα. Στις σκηνές που χτίζεται το μυστήριο και το σασπένς, η μαεστρία του Χίτσκοκ είναι εμφανής. Ίσως γι' αυτό ο ίδιος ο σκηνοθέτης είπε για την ταινία κατά λέξη: "just another manhunt wrapped up in pseudo-psychoanalysis" δηλαδή οτι "είναι απλώς ένα ακόμη ανθρωποκυνηγητό σε περιτύλιγμα ψευτο-ψυχανάλυσης". Στο βιβλίο του Φρανσουά Τριφό για τον Χίτσκοκ (εκδόσεις ύψιλον) όταν ο Τριφό ρωτάει το Χίτσκοκ "Μήπως σας στεναχωρεί που σας λέω οτι η ταινία είναι απογοητευτική;" ο Χίτσκοκ απαντά "Όχι, συμφωνώ κι εγώ. Όλα είναι πολύ μπερδεμένα και ακόμα και οι εξηγήσεις του τέλους δεν εξηγούν και πολλά".

Κατ' απαίτηση του Χίτσκοκ, τις ονειρικές σκηνές, που είναι από τα καλύτερα σημεία της ταινίας, έχει φτιάξει ο σουρεαλιστής ζωγράφος Σαλβατόρ Νταλί και η διάρκειά τους είναι 20 λεπτά. Δυστυχώς η παραγωγή επέλεξε να χρησιμοποιήσει μόνο 2!!! Ο ίδιος ο Χίτσκοκ ήθελε να γυρίσει τα όνειρα σε εξωτερικό χώρο για να είναι πιό έντονα αλλά η παραγωγή δεν τον άφησε για λόγους οικονομικούς.

Παρ' όλα αυτά το spellbound (που σημαίνει μαγεμένος/μαγεμένη) βλέπεται ευχάριστα και για τα καλά της σημεία, αλλά και για τις πολύ καλές της ερμηνείες. Στη διάρκεια των γυρισμάτων οι δύο πρωταγωνιστές ερωτεύτηκαν αληθινά και έκαναν παράνομη σχέση εφ' όσον ήταν και οι δύο ήδη παντρεμένοι.

Η καμέο εμφάνιση του Χίτσκοκ είναι στο 38ο περίπου λεπτό στο ασανσέρ του ξενοδοχείου.

Η βαθμολογία μου : 8/10

FORBIDDEN PLANET (Απαγορευμένος πλανήτης)

1956 ΗΠΑ
Είδος Επιστημονικής φαντασίας

Σκηνοθεσία             Φρεντ Γουίλκοξ (1907-1964)
Σενάριο                   Σίριλ Χιούμ (Βασισμένο στο μικρό διήγημα των Ίρβινγκ Μπλοκ και Άλεν Άντλερ "Fatal planet")

Παίζουν                   Λέσλι Νίλσεν, Γουόλτερ Πίτζον, Αν Φράνσις

Υπόθεση                   Ένα διαστημόπλοιο αναλαμβάνει να ερευνήσει τον πλανήτη Άλταιρ-4 ο οποίος έχει αποικηθεί εδώ και χρόνια και έχει διακόψει την επαφή του με τη γη.

Το έτος 2200, ο άνθρωπος έχει ανακαλύψει την "υπερπροώθηση", μια τεχνολογία που του επιτρέπει να ταξιδεύει με ταχύτητες μεγαλύτερες από αυτές του φωτός, έχει κατακτήσει το διάστημα, έχει αποικήσει πλανήτες και κάνει διαγαλαξιακές βόλτες με τα αστρόπλοιά του.

Ο Άλταιρ-4, που βρίσκεται 16 έτη φωτός μακρυά από τη γη, έχει αποικηθεί πριν από 20 χρόνια αλλά για κάποιον ανεξήγητο λόγο, η ομάδα που εγκαταστάθηκε εκεί έχει διακόψει κάθε επαφή με τη γη. Ανησυχώντας για την κατάσταση των αποίκων, στέλνουν ένα διαστημόπλοιο με επικεφαλής τον καπετάνιο Άνταμς (παίζει ο Λέσλι Νίλσεν στην δεύτερη εμφάνισή του σε ηλικία μόλις 30 χρονών) για να σώσουν τους τυχόν επιζώντες. Εκεί τους υποδέχεται το απίστευτης σύλληψης δίμετρο ρομπότ που ονομάζεται Ρόμπι το οποίο αναλαμβάνει να τους ξεναγήσει στον πετρώδη πλανήτη που κρύβει ένα τρομερό μυστικό.

Ο Απαγορευμένος πλανήτης είναι η πρώτη ταινία που διαδραματίζεται σε άλλον πλανήτη και από τις καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του 1950 με το ύφος και το στυλ της εποχής, με πανέμορφα χρώματα, με γοητευτικά σκηνικά, με απόκοσμη ηλεκτρονική μουσική επένδυση και ευφάνταστο σενάριο που το παρακολουθείς με αμείωτο ενδιαφέρον και είναι η καλύτερη ταινία του Φρεντ Γουίλκοξ (σκηνοθέτη κυρίως παιδικών ταινιών).

Το ρομπότ "Ρόμπι" (ένα κοστούμι το οποίο κινείται εσωτερικά από έναν κασκαντέρ ονόματι Φράνκι Ντάρο) διαθέτει τεχνητή νοημοσύνη, προσωπικότητα και ικανότητα να κατασκευάζει κυριολεκτικά τα πάντα, έγινε διάσημο μετά από αυτή την ταινία και έκανε δεκάδες εμφανίσεις στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Σήμερα βρίσκεται στην προσωπική συλλογή κάποιου Μαλόουν που είναι ο άνθρωπος που αγόρασε όλα τα πρωτότυπα υλικά της ταινίας.

Η ταινία που επηρέασε πολλούς δημιουργούς επιστημονικής φαντασίας (Star trek, Lost in space, Dr Who κ.λ.π.) είναι κατάλληλη και για παιδιά.

Η βαθμολογία μου : 10/10

WHEN WORLDS COLLIDE (Η σύγκρουση των κόσμων)

1951 ΗΠΑ
Είδος  Επιστημονικής φαντασίας

Σκηνοθεσία       Ρούντολφ Ματέ (1898-1964)
Σενάριο             Σίντνι Μπόεμ (Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα  των Φίλιπ Γκόρντον Γουάιλι και Έντουιν Μπάλμερ του 1933)

Παίζουν             Ρίτσαρντ Ντερ, Μπάρμπρα Ρας, Πίτερ Χάνσεν, Λάρι Κίτινγκ, Τζον Χόιτ

Υπόθεση             Μια ομάδα αστρονόμων που πιστεύουν οτι πολύ σύντομα η γη θα καταστραφεί, προσπαθούν να βρουν τρόπο επιβίωσης.

Όταν οι αστρονόμοι διαπιστώνουν οτι δύο πλανήτες κατευθύνονται προς τη γη, ενημερώνουν για την επερχόμενη καταστροφή και προτείνουν έναν πρωτοποριακό τρόπο διάσωσης μέρους του πληθυσμού με στόχο να συνεχίσει η ανθρωπότητα να υπάρχει. Η επιστημονική κοινότητα χωρίζεται στα δύο : Κάποιοι πιστεύουν οτι τα στοιχεία είναι σωστά και το τέλος πλησιάζει και κάποιοι που θεωρούν τα στοιχεία ελλειπή και οτι δεν θα γίνει τίποτα. Η σύγκρουση αυτών των δύο διαμετρικά αντίθετων απόψεων δημιουργεί εντάσεις και ο διχασμός μεταφέρεται σε ολόκληρο τον πλανήτη γη.

Η σύγκρουση των κόσμων (καλή επιλογή και για παιδιά) είναι ένα από τα καλύτερα δείγματα χαμηλού προϋπολογισμού, επιστημονικής φαντασίας και καταστροφής της χρυσής δεκαετίας του 1950. Γυρισμένη σε technicolor, με άτεχνα έως παιδαριώδη special effects (κέρδισαν παρ' όλα αυτά το Όσκαρ) αλλά με ωραία αλληγορία (ιδεολογική αναμέτρηση βιβλικών διαστάσεων), ευφάνταστο σενάριο, αγωνία και ένα ελπιδοφόρο φινάλε που στηλιτεύει τους κατέχοντες τον πλούτο και δικαιώνει την τόλμη και το ελεύθερο πνεύμα. Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι, κατά τη γνώμη μου, το γεγονός οτι παρά την εσχατολογική θεματολογία, η θρησκεία όχι μόνο δεν προσφέρεται ως αποκούμπι αλλά ούτε καν αναφέρεται. Σαν να μην υπάρχει. Το μόνο που υπάρχει είναι ο άνθρωπος και η ικανότητά του να αντιμετωπίζει τα πάντα με συνεργασία και ίσες ευκαιρίες.

Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Ρούντολφ Ματέ αφού εργάστηκε σαν διευθυντής φωτογραφίας στην Ευρώπη (συνεργάστηκε με μεγάλα ονόματα του Ευρωπαϊκού κινηματογράφου, όπως ο Καρλ Ντράγιερ, ο Τσαρλς Βίντορ και ο Άλφρεντ Χίτσκοκ), στη συνέχεια άρχισε να σκηνοθετεί κυριολεκτικά όλα τα κινηματογραφικά είδη, από ιστορικές ταινίες και γουέστερν, μέχρι πολεμικές και νουάρ. Αυτή είναι η μοναδική ταινία επιστημονικής φαντασίας που έχει κάνει.

Η βαθμολογία μου : 10/10

I, CLAUDIUS (Εγώ, ο Κλαύδιος)

1976  Αγγλία
Είδος  Τηλεοπτικό Ιστορικό δράμα

Τηλεοπτικός σταθμός    BBC 2
Σενάριο                           Τζακ Πούλμαν (Βασισμένο στα μυθιστορήματα του Ρόμπερτ Γκρέιβς "I, Claudius" 1934 και την συνέχειά του "Claudius the God" 1935)
Διάρκεια                         1 σεζόν - 12 επεισόδια (50'/επεισόδιο)

Παίζουν                          Ντέρεκ Τζακόμπι (Κλαύδιος), Σαν Φίλιπς (Λιβία η φαρμακερή), Τζορτζ Μπίκερ (Τιβέριος), Τζον Χερτ (Καλιγούλας), Μπράιαν Μπλεστ (Αύγουστος)

Υπόθεση                             Η ιστορία της Ρώμης μέσα από τα μάτια του 4ου αυτοκράτορά της Τιβέριου Κλαύδιου Καίσαρα Αύγουστου Γερμανικού, ο οποίος  έζησε από το 10 έως το 54μχ και βασίλευσε από το 41μχ έως το θάνατό του.

 

Και τα δύο μυθιστορήματα υποτίθεται οτι είναι η αυτοβιογραφία του Κλαύδιου που την έκρυψε πιστεύοντας σε μια προφητεία οτι το κείμενό του θα βρεθεί 1900 χρόνια αργότερα, οπότε οι επόμενες γενιές θα μάθουν για την διαφθορά, τους φόνους και τις δολοπολοκίες στην αυτοκρατορική αυλή. Και παρ' όλο που όντως ο Κλαύδιος ήταν ιστορικός και έγραψε την αυτοβιογραφία του, το έργο του δεν βρέθηκε ποτέ. Ο Γκρέιβς βάσισε το δικό του έργο στα κείμενα των ιστορικών της εποχής (Τάκιτος, Πλούταρχος) καθώς και στις ομιλίες του αυτοκράτορα Κλαύδιου μέσα στη Σύγκλητο, εμπλουτίζοντάς τα με τη δική του μυθοπλασία.

Η σειρά είναι γυρισμένη σε θεατρικό στυλ και εξ' άλλου οι περισσότεροι ηθοποιοί είναι θεατρικοί και προσφέρουν εξαιρετικές και απολαυστικές ερμηνείες. Αλλά και η ιστορία είναι πολύ ενδιαφέρουσα και βλέπεται πολύ ευχάριστα λόγω και της μικρής της διάρκειας (για σειρά).

Η βαθμολογία μου :10/10

MICKEY BLUE EYES (Παντρεμένος με τη μαφία)

1999  ΗΠΑ  Αγγλία
Είδος  Αισθηματική κωμωδία (Κομεντί)

Σκηνοθεσία            Κέλι Μακίν 
Σενάριο                  Άνταμ Σέιμαν και Ρόμπερτ Κουν

Παίζουν                 Χιού Γκραντ, Τζέιμς Κάαν, Τζέιμς Φοξ, Τζιν Τρίπλχορν, Μπαρτ Γιάνγκ

Υπόθεση                 Ο Άγγλος διευθυντής μιάς γκαλερί δημοπρασιών στη Νέα Υόρκη, ερωτεύεται μια καθηγήτρια της οποίας η οικογένεια είναι μαφιόζοι.

Αυτό είναι τέχνη!

Ο αδαής Άγγλος, χωρίς καλά-καλά να το καταλάβει, μπλέκει σε μια περιπέτεια με φόνους, εμπρησμούς και ξέπλυμα μαύρου χρήματος για χάρη του έρωτα. Και όπως σε όλες τις ρομαντικές κωμωδίες, ο έρωτας καταφέρνει να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια και να καταλήξει στη λύση που είναι (τάχα μου) ο γάμος.

Ανάλαφρη κωμωδία-σάτιρα της μαφίας προσεγμένη σε όλες της τις λεπτομέρειες με εξαιρετικούς δεύτερους ρόλους (οι περισσότεροι έπαιζαν στη περίφημη σειρά "Sopranos"). Ο Χιού Γκραντ, χαριτωμένα αμήχανος και αφελής, ο Τζέιμς Κάαν απολαυστικός μέσα στο μπορντώ του κοστούμι, ο Μπαρτ Γιάνγκ απίθανος θείος Βίτο και ο Τζέιμς Φοξ κλασσικός φλεγματικός Άγγλος. Αν εξαιρέσεις την ατυχή επιλογή της Τρίπλχορν που απλώς υπάρχει, όλοι είναι εξαιρετικοί. Οι καλογραμμένοι διάλογοι, η πολύ καλή μουσική και οι πάμπολλες κωμικές καταστάσεις, κάνουν αυτή την κωμωδία πολύ διασκεδαστική.

Το όνομα Blue Eyes προέρχεται από τον διαβόητο μαφιόζο Βίνσεντ Άλο, φίλο του Λάκι Λουτσιάνο, που έμεινε γνωστός με το παρατσούκλι Jimmy Blue Eyes.

To Mickey Blue Eyes συχνά μπερδεύεται με την ίδιας περίπου θεματολογίας ταινία του Τζόναθαν Ντέμι "Married to the mob" του 1988 που είχε μεταφραστεί στα Ελληνικά "Η γυναίκα του γκάνγκστερ" και δυστυχώς είναι απογοητευτική (για να μη πω κάτι χειρότερο).

Η βαθμολογία μου : 8/10

BORN ON THE 4TH OF JULY (Γεννημένος την 4η Ιουλίου)

1989 ΗΠΑ
Είδος  Αντιπολεμικό Βιογραφικό δράμα

Σκηνοθεσία          Όλιβερ Στόουν 
Σενάριο                Όλιβερ Στόουν  και Ρον Κόβιτς (Βασισμένο στην ομώνυμη αυτοβιογραφία του βετεράνου του πολέμου του Βιετνάμ Ρον Κόβιτς)

Παίζουν                Τομ Κρουζ, Κίρα Σέντγουικ,Τζέρι Λεβίν, Στίβεν Μπόλτουιν, Τομ Μπέρεντζερ, Γουίλεμ Νταφόου

Υπόθεση                Η περιπετειώδης και δραματική βιογραφία του Ρον Κόβιτς, που ξεκίνησε ως στρατιώτης στον πόλεμο του Βιετνάμ και εξελίχθηκε σε φλογερό ακτιβιστή του Αμερικάνικου αντιπολεμικού κινήματος.

Ο έφηβος Κόβιτς, μη έχοντας κανένα σχέδιο για τη ζωή του μετά το γυμνάσιο, πείθεται από τους στρατολόγους πεζοναύτες που κάνουν παιδομάζωμα στα σχολεία για να εμπλουτίσουν τις τάξεις του στρατού και να στείλουν φρέσκο κρεατάκι στην κιμαδομηχανή του Βιετνάμ. Μεταφέρεται σαν πρόβατο στη σφαγή νομίζοντας οτι υπηρετεί την πατρίδα, ζει την κόλαση του πολέμου, σκοτώνει γυναικόπαιδα αλλά και έναν συνάδελφό του κατά λάθος, τραυματίζεται σοβαρά, πετιέται στην κυριολεξία σε ένα άθλιο νοσοκομείο και σιγά-σιγά αρχίζει να αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα καταφέρνοντας τελικά να περάσει από την αφασία στην συνειδητότητα.

 Το "Γεννημένος την 4η Ιουλίου" είναι το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Όλιβερ Στόουν για το Βιετνάμ. Η πρώτη είναι το "Πλατούν" το 1986 και η τρίτη το "Ουρανός και γη" το 1993. Ο σκηνοθέτης, που γνωρίζει το θέμα του από πρώτο χέρι (είναι βετεράνος του Βιετνάμ και ο ίδιος), μας προσφέρει μια εξαιρετική αντιπολεμική ταινία που ξεπερνά το πρώτο επίπεδο που είναι η καταγραφή των γεγονότων και περνάει σε μια κοινωνικοπολιτική ανάλυση του πολέμου. Δεν παραλείπει να σχολιάσει την προπαγάνδα υπέρ του πολέμου που διαποτίζει όλη την Αμερικάνικη κοινωνία (ακόμη και την οικογένεια του παθόντος), την επιτυχία του συμμαθητή που αρνήθηκε να στρατευτεί (όχι κορόϊδο ήτανε), τη χρησιμοποίηση των βετεράνων (παράσημα και παρελάσεις), αλλά και το μεγαλειώδες αντιπολεμικό κίνημα που παρενέβη ουσιαστικά και οδήγησε, μαζί με την ηρωϊκή αντίσταση του Βιετναμέζικου λαού, στην άδοξη για τις ΗΠΑ λήξη του πολέμου.

Ο Ρον Κόβιτς παραβρέθηκε στα γυρίσματα προσφέροντας τη βοήθειά του (κάνει και καμέο εμφάνιση ως στρατιώτης που τινάζεται από τα πυροτεχνήματα στην αρχική παρέλαση), όσο για τον Τομ Κρουζ, βρισκόταν δίπλα του διαρκώς προσπαθώντας να αντιγράψει το ύφος, τις κινήσεις και τον τρόπο συμπεριφοράς του. Κατάφερε έτσι να δώσει μια από τις καλύτερες ερμηνείες της καριέρας του τσαλακώνοντας την εικόνα του ομορφόπαιδου που έπαιζε μέχρι τότε.

Ο Στόουν ήθελε να γυρίσει την ταινία στο Βιετνάμ, όμως οι σχέσεις με τις ΗΠΑ δεν ήταν ακόμα καθόλου καλές οπότε τα γυρίσματα έγιναν τελικά στις Φιλιππίνες όπου τρία χρόνια νωρίτερα είχε γυρίσει το επίσης αντιπολεμικό δράμα "Πλατούν" του 1986.

Η βαθμολογία μου : 10/10

THE SHINING (Η λάμψη)

1980 Αγγλία ΗΠΑ
Είδος  Ψυχολογικό τρόμου

Σκηνοθεσία        Στάνλεϊ Κούμπρικ (1928-1999)
Σενάριο              Στάνλεϊ Κούμπρικ και Ντάιαν Τζόνσον (Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ)

Παίζουν             Τζακ Νίκολσον, Σέλεϊ Ντιβάλ, Ντάνι Λόϊντ, Σκάτμαν Κράδερς

Υπόθεση             Ο συγγραφέας τρόμου και πρώην αλκοολικός Τζακ Τόρανς με τη γυναίκα του και το μικρό τους γιό, αναλαμβάνουν να εργαστούν ως επιστάτες ενός τεράστιου ορεινού απομονωμένου ξενοδοχείου για όλη τη διάρκεια του χειμώνα.

 

Ο διαταραγμένος συγγραφέας πιστεύει οτι η δουλειά του επιστάτη στο ξενοδοχείο "Θέα", θα του προσφέρει την απαραίτητη ηρεμία για να γράψει το νέο του βιβλίο, να ξεπεράσει τα βίαια ξεσπάσματά του αλλά και την εξάρτησή του από το αλκοόλ. Δεν υπολογίζει όμως οτι το ξενοδοχείο είναι "στοιχειωμένο" και οτι ο γιός του που διαθέτει μια ζωηρή έκτη αίσθηση, θα "επικοινωνεί" με τα φαντάσματα του παρελθόντος αντλώντας πληροφορίες που το αδιαμόρφωτο μυαλουδάκι του αδυνατεί να επεξεργαστεί. Ενός παρελθόντος κακεντρεχούς και αιματηρού, το οποίο θα επιχειρήσει να γοητεύσει και να προσεταιριστεί τον αδύναμο Τζακ καταβροχθίζοντάς τον ψυχικά και σωματικά.

Το τρομακτικό μεταφυσικό μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ, μετατρέπεται στα χέρια του μεγαλοφυούς Κούμπρικ σε καθαρή αλληγορία του εκάστοτε σύγχρονου κόσμου που κάθε γενιά παραδίδει στα παιδιά της φροντίζοντας να αποκρύψει συστηματικά τον πόνο και το αίμα που κρύβεται πίσω από την ωραιοποιημένη Ιστορία του.

Ο κόσμος του Κούμπρικ (εν είδει πολυτελούς ξενοδοχείου), ξεδιπλώνεται με γοητευτική συμμετρία στα μάτια του θεατή, αγκαλιάζοντας την δήθεν ανυποψίαστη οικογένεια προσφέροντάς της εξασφαλισμένη και πλούσια επιβίωση, φαινομενική ηρεμία και την ευκαιρία να ξεπεράσει το κακό της παρελθόν κάνοντας μια νέα αρχή.

Ο πλούτος όμως και η "εύκολη" ζωή δεν καταφέρνουν να κουκουλώσουν την Ιστορία που καραδοκεί σε κάθε γωνιά, σε κάθε δωμάτιο σε κάθε ήχο, σε κάθε σιωπή και απειλεί να εξολοθρεύσει όσους κάνουν το λάθος να την αγνοήσουν. Όλοι θα πληρώσουν το τίμημα που τους αντιστοιχεί και όσοι επιμείνουν στο λάθος θα έρθει και η δική τους σειρά.

Διάβασα κάπου οτι ο Κούμπρικ, γύρισε τη σκηνή της γραφομηχανής (All work and no play makes Jack a dull boy - Η πολύ δουλειά τρώει τον αφέντη), με διαφορετική παροιμία για κάθε χώρα προβολής της ταινίας, προφανώς για να γίνει το μήνυμά του αντιληπτό σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου. Επίσης εντυπωσιακό βρήκα το γεγονός οτι, πριν αρχίσει τα γυρίσματα, πρόβαλε στο προσωπικό και στους ηθοποιούς τη σουρεαλιστική ασπρόμαυρη ταινία τρόμου του Ντέιβιντ Λιντς "Eraserhead" του 1977 για να τους δημιουργήσει την κατάλληλη διάθεση.

Η ερμηνεία του Τζακ Νίκολσον είναι καταπληκτική και βγάζει όλη την παράνοια του ήρωα. Αλλά και ο μικρός Ντάνι Λόιντ με το αγγελικό προσωπάκι ήταν εξαιρετική επιλογή (έγινε ανάμεσα σε 5.000 παιδάκια). Οι κριτικές της εποχής δεν καλοδέχτηκαν τη Λάμψη. Μάλιστα είχε και δύο υποψηφιότητες για "χρυσά βατόμουρα". Ένα για την σκηνοθεσία (!) και ένα για την ερμηνεία της Σέλεϊ Ντιβάλ (όχι σπουδαία για να πούμε την αλήθεια).  Στην πορεία όμως αναγνωρίστηκε η αξία της ταινίας η οποία κατατάσσεται πλέον ανάμεσα στα  πιο τρομακτικά θρίλλερ όλων των εποχών. Ο σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορτσέζε την έχει στο νούμερο 7 της λίστας του με τις τρομακτικότερες ταινίες.

Ο ίδιος ο Κούμπρικ δήλωσε για τη Λάμψη: "Υπάρχει μια κακή πλευρά στην ανθρώπινη προσωπικότητα. Αυτό που μας προσφέρουν οι ιστορίες τρόμου είναι να μας δείξουν το αρχετυπικό υποσυνείδητο. Έτσι μπορούμε να δούμε αυτή τη σκοτεινή πλευρά χωρίς να χρειάζεται να την αντιμετωπίσουμε ευθέως."

Η βαθμολογία μου : 10/10

THE MACHINIST (Άγρυπνος)

2004 Ισπανία
Είδος  Ψυχολογικό Θρίλλερ

Σκηνοθεσία           Μπραντ Άντερσον
Σενάριο                 Σκοτ Κόσαρ

Παίζουν                 Κρίστιαν Μπέιλ, Τζένιφερ Τζέισον Λι, Τζον Σέριαν, Αϊτάνα Σάντσεθ-Γκιχόν, Μάικλ Άιονσάιντ

Υπόθεση                Ο Τρέβορ Ρέζνικ,  βιομηχανικός εργάτης σε μηχανουργείο, πάσχει από βαρειάς μορφής αϋπνία που τον έχει οδηγήσει σε παράνοια και τρομερή απώλεια σωματικού βάρους.

Ο μοναχικός και αποσκελτωμένος από την αγρύπνια τορναδόρος, ζει μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, μεταξύ ονείρου και εφιάλτη. Πολεμάει με τους δαίμονές του παίζοντας το κλασσικό παιχνίδι που λέγεται κρεμάλα. Όλοι και όλα μοιάζουν με απειλή και τα πράγματα χειροτερεύουν όταν αρχιζουν να εμφανίζονται και διάφορα σημάδια συνομωσίας.

Ο Κρίστιαν Μπέιλ έχασε για τις ανάγκες της ταινίας 28 ολόκληρα κιλά και είναι πραγματικά αγνώριστος. Σαν σκιά του εαυτού του ή καλύτερα σαν ζόμπι. Ερμηνεύει δε το ρόλο του πολύ πειστικά.

Ο Αμερικανός θριλλεράς Μπραντ Άντερσον, δεν κατάφερε να βρει χρηματοδότηση στην πατρίδα του και απευθύνθηκε στους Ισπανούς οι οποίοι και δέχτηκαν να τον χρηματοδοτήσουν. Έκανε λοιπόν μιά Ισπανική ταινία, γυρισμένη στην Βαρκελώνη που όμως υποτίθεται οτι είναι γυρισμένη στην Καλιφόρνια. Ο σεναριογράφος Σκοτ Κόσαρ είπε ότι έγραψε το σενάριο επηρεασμένος από το διήγημα "Ο σωσίας" του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, εμένα μου θύμισε πιό πολύ το "Έγκλημα και τιμωρία". Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία έχει άφθονα ντοστογιεφσκικά στοιχεία τα οποία ο σκηνοθέτης δεν παρέλειψε να τονίσει: σε μια σκηνή ο πρωταγωνιστής διαβάζει τον "Ηλίθιο", σε μιά άλλη στο τραινάκι του τρόμου μια επιγραφή λέει "Εγκλημα και τιμωρία", ένας από τους βασικούς χαρακτήρες λέγεται Ιβάν όπως στο "Αδελφοί Καραμαζώφ".

Η σκηνοθεσία είναι αργή, δυσοίωνη, ονειρική, υποβλητική, και "Χιτσκοκικά" αγχωτική. Η φωτογραφία (του Βαρκελωνέζου Χάβι Χιμένεθ) ατμοσφαιρική, σκοτεινή και, παρ' όλο που είναι έγχρωμη, σου δίνει διαρκώς την αίσθηση του ασπρόμαυρου. Υπάρχουν κάποια σημεία με χρώμα που "παίζουν ρόλο" στην ιστορία, όπως για παράδειγμα το περίφημο κατακόκκινο αμάξι.
Στην αρχή των γυρισμάτων ο Μπραντ Άντερσον χτύπησε σοβαρά τη μέση του και σκηνοθέτησε όλη την ταινία ξαπλωμένος σε φορείο!

Η βαθμολογία μου : 9/10

THE OTHERS (Οι άλλοι)

2001 ΗΠΑ, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία
Είδος  Μεταφυσικό θρίλλερ

Σκηνοθεσία         Αλεχάνδρο Αμενάμπαρ
Σενάριο               Αλεχάνδρο Αμενάμπαρ

Παίζουν              Νικόλ Κίντμαν, Αλακίνα Μαν, Τζέιμς Μπέντλι, Φιονούλα Φλάναγκαν, Έρικ Σάικς, Ελέιν Κάσιντι, Κρίστοφερ Έκλεστον

Υπόθεση               Αμέσως μετά το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου μια γυναίκα με τα δύο μικρά παιδιά της, ζουν σε ένα απομονωμένο στοιχειωμένο σπίτι στην εξοχή και περιμένουν την επιστροφή του πατέρα από το μέτωπο.

Η γυναίκα που είναι αυστηρών καθολικών αρχών, προσπαθεί να μεγαλώσει τα παιδιά της κλεισμένη μέσα στο τεράστιο Βικτωριανό σπίτι, με όλες τις κουρτίνες τραβηγμένες ώστε να μην μπαίνει καθόλου φως, μια και τα παιδιά της πάσχουν από "xeroderma pigmentosum" μια σπάνια σοβαρής μορφής φωτοφοβία και δεν μπορούν να εκτεθούν καθόλου στον ήλιο. Ζουν λοιπόν σαν φυλακισμένοι στα σκοτάδια με λάμπες πετρελαίου και κεριά. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το σπίτι αποδεικνύεται στοιχειωμένο με αποτέλεσμα η γυναίκα και τα παιδιά να ζουν μέσα στον απόλυτο τρόμο.

Πολύ έξυπνο και πρωτότυπο σενάριο με σκοτεινή και ατμοσφαιρική φωτογραφία, πολύ καλές και πειστικές ερμηνείες της Νικόλ Κίντμαν και των παιδιών που επελέγησαν ανάμεσα σε 5.000, με ανατριχιαστικές σκηνές που παίζουν με τις σκιές, τους ήχους, τις κλειδωμένες πόρτες που ανοίγουν μυστηριωδώς και διάφορα μακάβρια ευρήματα. Τα παιδιά επηρεάζονται από το κλίμα που επικρατεί στο σπίτι και οι υπηρέτες δείχνουν να μην συμμερίζονται την αγωνία της κατατρομοκρατημένης μάνας. Και παρά το γεγονός οτι η ταινία είναι γεμάτη στοιχεία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν το θεατή σε συμπεράσματα, το φινάλε είναι μια τεράστια έκπληξη.

Ο Ισπανός σκηνοθέτης Αμενάμπαρ έγραψε το σενάριο στα Ισπανικά και στη συνέχεια μεταφράστηκε στα Αγγλικά. Αυτή είναι η τρίτη του ταινία.

Πρόκειται για ένα πολύ τρομακτικό θρίλλερ που όσοι αγαπούν το είδος, θα το λατρέψουν.

Η βαθμολογία μου : 10/10

APOCALYPSE NOW (Αποκάλυψη τώρα)

1979 (2001) ΗΠΑ
Είδος  Αντιπολεμικό δράμα

Σκηνοθεσία         Φράνσις Φορντ Κόπολα
Σενάριο               Φράνσις Φορντ Κόπολα, Τζον Μίλιους (Εμπνευσμένο από το διήγημα του Τζόζεφ Κόνραντ "Heart of darkness").

Παίζουν               Μάρτιν Σιν, Μάρλον Μπράντο, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Φρέντερικ Φόρεστ, Λόρενς Φίσμπερν, Χάρισον Φορντ, Ντένις Χόπερ, Σκοτ Γκλεν και σε καμέο εμφάνιση ο ίδιος ο Κόπολα.

Υπόθεση              Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ, ο λοχαγός του Αμερικάνικου στρατού Γουίλαρντ, αναλαμβάνει την επικίνδυνη αποστολή να μεταβεί ινκόγνιτο στην Καμπότζη και να δολοφονήσει τον Αμερικανό αντάρτη στρατηγό Κουρτζ που έχει αυτονομηθεί φτιάχνοντας ένα δικό του βασίλειο μέσα στη ζούγκλα.

Ο Ρόμπερτ Ντιβάλ μυρίζει τη νίκη

Όταν ο Κόπολα διάβασε το σενάριο του Τζον Μίλιους,  ενθουσιάστηκε γιατί το φαντασιώθηκε σαν μια ευκαιρία να προσφέρει στους θεατές μια εμπειρία πολέμου αντίστοιχη με αυτή που βιώνουν οι συμμετέχοντες σε αυτόν. Και πράγματι η Αποκάλυψη αυτό ακριβώς δίνει στον θεατή. Την παράνοια, την φρίκη, την εγκληματική φύση του πολέμου, αλλά και το ρόλο των παραστρατιωτικών ομάδων που έδρασαν στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Η αρχική προβολή της ταινίας το 1979 είχε διάρκεια 153 λεπτά αλλά το 2001 ο σκηνοθέτης πρόσθεσε 49 ολόκληρα λεπτά (το κομμάτι της Γαλλικής φυτείας που είχε κοπεί από την πρώτη βερσιόν και στην οποία μάλιστα  παίζουν οι δύο γιοί του).  Η νέα ταινία λοιπόν, διάρκειας πιά 3 ωρών και 12 λεπτών, κυκλοφόρησε ξανά με τον τίτλο "Apocalypse Now Redux" και είναι ένα αντιπολεμικό έπος άριστο από κάθε άποψη.

Τα γυρίσματα έγιναν στις Φιλιππίνες κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες: καταιγίδες που κατέστρεψαν ολόκληρα σκηνικά, κλοπές, καρδιακή προσβολή που έπαθε μέσα στη ζούγκλα ο Μάρτιν Σιν, αλλά κι ένας υπέρβαρος Μάρλον Μπράντο που ανάγκασε τον Κόπολα να τον φωτογραφίσει μαυροντυμένο και μόνο σε κοντινά πλάνα αλλά και να προσαρμόσει ανάλογα το φινάλε της ταινίας. Γενικά η παραγωγή αντιπετώπισε σωρεία προβλημάτων που την οδήγησε σε τερατώδεις καθυστερήσεις και υπερβάσεις του προϋπολογισμού. Τις περιπέτειες και πολλές πληροφορίες γύρω από τα γυρίσματα κατέγραψε η γυναίκα του Κόπολα, Ελεάνορ σε ένα ενδιαφέρον ντοκυμαντέρ διάρκειας μιάμιση ώρας με τον τίτλο "Hearts of Darkness: A Filmmaker's Apocalypse".

Στην Αποκάλυψη, εκτός από τα ηχηρά ονόματα, παίζουν αρκετοί ηθοποιοί που στη συνέχεια έκαναν λαμπρή καριέρα όπως ο Χάρισον Φορντ, ο Σκοτ Γκλεν και ο Λόρενς Φίσμπερν ο οποίος μάλιστα ξεγέλασε την παραγωγή λέγοντας οτι είναι 17 ετών ενώ στην πραγματικότητα ήταν μόνο 15.

Η ταινία εκτός από ένα άριστο σχόλιο πάνω στη φρίκη του μοντέρνου πολέμου, είναι άψογη στα πάντα: σκηνοθεσία, φωτογραφία (του υπέροχου Βιττόριο Στοράρο που κέρδισε Όσκαρ φωτογραφίας), εφφέ, ερμηνείες, μουσική επένδυση (η σκηνή που ακούγεται το "This is the end" των Doors και η σκηνή της επίθεσης με τα ελικόπτερα που ακούγεται το Ride of the Valkyries του Βάγκνερ, είναι από εκείνες που κυριολεκτικά σου σηκώνουν την τρίχα κάγκελο).

Η Αποκάλυψη είναι μιά ταινία γεμάτη καθηλωτικές σκηνές που διαδέχονται η μία την άλλη και προκαλούν εντονότατα συναισθήματα και άφθονη τροφή για σκέψη και συζήτηση. Και όπως πολύ εύστοχα και λακωνικά είπε μια φίλη "Τα λέει όλα".

Όπως για παράδειγμα η απίστευτη σκηνή που τα κουνελάκια του Playboy χορεύουν για να εμψυχώσουν το στράτευμα ή η άλλη καταπληκτική σκηνή που, ο Ρόμπερτ Ντιβάλ (κέρδισε τη χρυσή σφαίρα και το BAFTA), διοικητής τάγματος ελικοπτέρων, διατάζει το κάψιμο ενός μικρού χωριού λέγοντας: "Λατρεύω τη μυρωδιά των Ναπάλμ το πρωί. Μυρίζουν σαν... νίκη".

Παρ' όλο που η Αποκάλυψη θεωρείται από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, έχασε το Όσκαρ από το "Κράμερ εναντίον Κράμερ".(Έλεος!) Κέρδισε όμως χρυσό φοίνικα στις Κάννες, BAFTA και χρυσή σφαίρα.

Η ταινία έχει επιλεγεί ως πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική προς διατήρηση, στην ταινιοθήκη του Αμερικανικού Κονγκρέσου. http://en.wikipedia.org/wiki/National_Film_Registry

Η βαθμολογία μου : 10'/10