FOOTSTEPS IN THE FOG (Βήματα στην ομίχλη)

1955  Αγγλία
Είδος  Δραματικό Ψυχολογικό θρίλλερ

Σκηνοθεσία          Άρθουρ Λούμπιν (1898-1995)
Σενάριο                Ντόροθι Ράιντ και Λενόρ Κόφι (Βασισμένο στο διήγημα του Γουίλιαμ Γουάιμαρκ Τζέικομπς "The interraption")

Παίζουν                Στιούαρτ Γκρέιντζερ, Τζιν Σίμονς

Υπόθεση                Στην Αγγλία των αρχών του 20ού αιώνα, ένας αριστοκράτης προσλαμβάνει την νεαρή υπηρέτρια Λίλι για να φροντίζει την βαριά άρρωστη γυναίκα του. Όταν όμως η γυναίκα του πεθαίνει, η Λίλι του αποκαλύπτει οτι τον θεωρεί υπεύθυνο για τον θάνατό της.

Η Λίλι είναι μία έξυπνη φτωχιά κοπέλα που ονειρεύεται να ξεφύγει από τη μιζέρια της τάξης της και να γίνει κυρία. Μετά τον θάνατο της ηλικιωμένης αριστοκράτισσας που φρόντιζε, το όνειρό της αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά. Ο κύριος είναι όμορφος, πλούσιος, χήρος και... δολοφόνος. Η Λίλι τον εκβιάζει με στόχο να πάρει τη θέση της πεθαμένης κυρίας του σπιτιού, χωρίς να υπολογίζει οτι ο "ευυπόληπτος" κύριος έχει ακριβώς το ίδιο όνειρο το οποίο χτίζει με θυσίες εδώ και χρόνια και δεν θα αφήσει κανέναν να του το καταστρέψει.

Στις ημέρες που ακολουθούν, μυστικά, δολοπλοκίες, εγκλήματα και απωθημένα συνωστίζονται μέσα στο τεράστιο Βικτωριανό μέγαρο των Λάουρι και κάνουν τον αέρα ολοένα και πιο πνιγηρό. Έξω από το σπίτι, η επίσης αποπνικτική ατμόσφαιρα, προσκαλεί τους επίδοξους δολοφόνους να δράσουν ανενόχλητοι κρυπτόμενοι στη βαριά ομίχλη που τυλίγει την πόλη.

Πρόκειται για ένα ψυχολογικό θρίλλερ με έντονα δραματικά στοιχεία το οποίο, παρ' όλο που δεν έχει να επιδείξει ιδιαίτερα σκηνοθετικά προσόντα, καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον του θεατή μέχρι το ανέλπιστο φινάλε με το καλό του σενάριο και τις εξαίρετες ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών.

Η βαθμολογία μου : 7/10

CRY DANGER (Ο υπόκοσμος εκδικείται)

1951  ΗΠΑ
Είδος  Νουάρ

Σκηνοθεσία         Ρόμπερτ Πάρις (1916-1995)
Σενάριο               Γουίλιαμ Μπάουερς, Ζερόμ Κάντι

Παίζουν               Ντικ Πάουελ, Ρόντα Φλέμινγκ, Ρίτσαρντ Έντμαν, Γουίλιαμ Κόνραντ, Τζιν Πόρτερ

Υπόθεση              Ο Ρόκι Μαλόι, καταδικασμένος σε ισόβια κάθειρξη για έγκλημα που δεν έχει κάνει, απελευθερώνεται και κάνει στόχο της ζωής του να εκδικηθεί όσους τον παγίδευσαν και να καθαρίσει το όνομά του.

Μα, είμαι 60% νόμιμος τώρα.

 Ο Ρόκι Μαλόι είναι ένας πρώην γκάνγκστερ αποφασισμένος να ξεφύγει από το σκοτάδι του υποκόσμου και να ζήσει στο φως της ημέρας. Το σχέδιό του όμως ανατρέπεται όταν τον εμπλέκουν σε μια ληστεία μετά φόνου, τον δικάζουν με ψευδομαρτυρία και τον καταδικάζουν σε ισόβια. Πέντε χρόνια αργότερα πέφτει από τον ουρανό ένας πρώην πεζοναύτης που καταθέτει οτι το βράδυ της ληστείας ήταν μαζί του και τα έπιναν σε ένα μπαρ. Ο Ρόκι αποφυλακίζεται και επιστρέφει στα παλιά λημέρια με την καρδιά του γεμάτη μίσος για αυτούς που τον παγίδευσαν και αποφασισμένος να εκδικηθεί και να καθαρίσει το όνομά του αλλά και το όνομα του φίλου του που παραμένει στη φυλακή για το ίδιο έγκλημα.

Σε αντίθεση με τον στάνταρ ήρωα του νουάρ που παλεύει μάταια να βγει από το σκοτάδι που τον καταπίνει ανελέητα και του καταστρέφει την ύπαρξη, ο Ρόκι είναι ένας ήρωας που έχει πάρει την απόφασή του να φύγει από τα πνιγηρά μπαρ (που πρέπει να κάθεσαι πάντα με την πλάτη στον τοίχο γιατί όλο και κάποιο περίστροφο θα βρεθεί να σε σημαδέψει), από τους παρανοϊκούς μαφιόζους (που σε σκοτώνουν με την ευκολία που ρουφάνε το μπέρμπον τους) και από τις μοιραίες καλλονές (που σε προδίδουν με άνεση την ώρα που το βλέμμα σου έχει κολλήσει στην καλτσοδέτα τους). Για να το καταφέρει θα πολεμήσει με όπλα την τόλμη, την εξυπνάδα και την αποφασιστικότητά του και αν χρειαστεί, θα θυσιάσει ακόμη και ό,τι έχει αγαπήσει περισσότερο στη ζωή του.

Ο Ρόμπερτ Πάρις (που ξεκίνησε την καριέρα του ως παιδί-ηθοποιός και στη συνέχεια έγινε επιτυχημένος μοντέρ), σκηνοθετεί αυτή την πρώτη του ταινία με την εμπειρία του ανθρώπου που έχει βιώσει το σινεμά από 11 χρονών και φτιάχνει ένα απλοϊκό φωτεινό νουάρ με ωραίο ρυθμό και καταιγιστικούς διαλόγους που βρίθουν απολαυστικών κυνικών κλισέ, χαρακτηριστικών του είδους. Παρά το γεγονός οτι η ταινία γυρίστηκε σε μόλις τρεις εβδομάδες, με χαμηλό προϋπολογισμό και με σεμνό καστ, διαθέτει αρετές που λείπουν από μεγαλύτερες παραγωγές.

Θα βρείτε τον Ελληνικό υπότιτλο σε δική μου μετάφραση ΕΔΩ:

Η βαθμολογία μου : 8/10

IN THE HEAT OF THE NIGHT (Ιστορία ενός εγκλήματος)

1967  ΗΠΑ
Είδος  Αστυνομικό (Whodunit)

Σκηνοθεσία             Νόρμαν Τζούισον
Σενάριο                   Στέρλινγκ Σίλιφαντ (Βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Τζον Μπολ του 1965)

Παίζουν                  Σίντνεϊ Πουατιέ, Ροντ Στάιγκερ, Γουόρεν Όουτς

Υπόθεση                 Ένας Αφροαμερικανός ντετέκτιβ βρίσκεται τυχαία σε ένα χωριό του Μισισιπί και εμπλέκεται άθελά του στην υπόθεση ανθρωποκτονίας του πλουσιότερου επιχειρηματία της περιοχής.

Ο Βέρτζιλ Τιμπς είναι ένας νεαρός ντετέκτιβ από τη Φιλαδέλφεια, μορφωμένος, καλοντυμένος, όμορφος, ειδήμων στην εξιχνίαση ανθρωποκτονιών και... μαύρος. Η "τύχη" τον φέρνει στο χωριό Σπάρτα του Μισισιπί ακριβώς τη στιγμή που ένας πλούσιος επιχειρηματίας έχει δολοφονηθεί. Ο σερίφης της περιοχής φυσικά οφείλει να εξιχνιάσει τη δύσκολη υπόθεση αλλά με μόνα όπλα την αμορφωσιά του και ένα επιτελείο διανοητικά καθυστερημένων βοηθών, οι προοπτικές να το καταφέρει είναι από μηδενικές έως ελάχιστες. Η μόνη του διέξοδος είναι να δεχτεί την βοήθεια του "νέγρου λιμοκοντόρου" με το εξωφρενικό όνομα Βέρτζιλ. Για να πετύχει αυτή η συνεργασία, ο σερίφης θα χρειαστεί να καταπιεί την λευκή του υπερηφάνια και να πείσει τους κατοίκους του χωριού να παραμερίσουν τα ρατσιστικά τους αισθήματα.

Ο Νόρμαν Τζούισον με την ευρηματική του σκηνοθεσία χρησιμοποιεί ένα έξυπνο σενάριο για να κάνει αυτό το πρωτότυπο πολιτικό σχόλιο πάνω στο ρατσισμό και το συνεπακόλουθο φυλετικό μίσος που μαστίζει λευκούς και μαύρους. Με εξαιρετική επιδεξιότητα δημιουργεί ένα καλό αστυνομικό θρίλλερ αναδεικνύοντας παράλληλα την πολιτική αλλά και τη δραματική διάσταση του ρατσισμού.
Η ταινία διακρίνεται επίσης για την εξαιρετική μουσική επένδυση, τους καλογραμμένους διαλόγους, τις απολαυστικές ερμηνείες αλλά και για κάποιες σκηνές που κυριολεκτικά έγραψαν ιστορία.

Για παράδειγμα αναφέρω την απρόσμενη σκηνή του θερμοκηπίου όπου ο πλούσιος λευκός χαστουκίζει τον μαύρο ντετέκτιβ και, για πρώτη φορά στα κινηματογραφικά χρονικά, εκείνος ανταποδίδει αναλόγως. Το να χαστουκίσει ένας μαύρος τον πλούσιο λευκό του Μισισιπί εκείνη την εποχή, ισοδυναμούσε με επαναστατική πράξη αντάξια των Μαύρων Πανθήρων που μόλις είχαν κάνει δυναμικά την εμφάνισή τους. Εξ' ίσου επαναστατική πράξη εξ' άλλου, ήταν και το να δείξεις κάτι τέτοιο στη μεγάλη οθόνη.

Το 1965 ο Αμερικανός συγγραφέας Τζον Μπολ δημιούργησε τον Αφροαμερικανό ντετέκτιβ Βέρτζιλ Τιμπς ο οποίος είναι ειδήμων της εγκληματολογίας και εξιχνιάζει τις πιο δύσκολες ανθρωποκτονίες με την ευστροφία του, την κατάρτισή του και με τον κρυφό πόθο να διαπρέψει όχι μόνο ως άτομο αλλά και ως εκπρόσωπος της μαύρης φυλής.
Με δεδομένο οτι την δεκαετία του 1960 στην Αμερική το θέμα του ρατσισμού ήταν από τα πιό καυτά πολιτικοκοινωνικά ζητήματα και το μαύρο κίνημα φούντωνε μέρα με τη μέρα, αυτός ο ιδιαίτερος χαρακτήρας (του μαύρου που δεν χάνει την ευκαιρία να διεκδικήσει την ισότιμη θέση του στην κοινωνία και μέσω της επιτυχίας του να πάρει εκδίκηση για όλα όσα έχει υποστεί η φυλή του), απέκτησε μεγάλη δημοφιλία και ευτύχησε να πρωταγωνιστήσει σε εννέα μυθιστορήματα και διηγήματα, μία τηλεοπτική σειρά διάρκειας οκτώ σεζόν (1988-1995) και τρεις κινηματογραφικές ταινίες.

Το "In the heat of the night" είναι η πρώτη φορά που ο Βέρτζιλ Τιμπς εμφανίζεται στην μεγάλη οθόνη. Τρία χρόνια αργότερα ο Γκόρντον Ντάγκλας σκηνοθέτησε τον Βέρτζιλ στο "They call me MISTER Tibbs" (φράση-κλειδί της ιστορίας) και το 1971 έχουμε την τελευταία (;) περιπέτεια του μαύρου ντετέκτιβ στο "The organization" του Ντον Μέντφορντ, πάντα με πρωταγωνιστή τον Σίντνεϊ Πουατιέ.

Η βαθμολογία μου : 10/10