THE INSIDE MAN (Ο υποκινητής)

2006 ΗΠΑ
Είδος  Περιπέτεια

Σκηνοθεσία          Σπάικ Λι
Σενάριο                Ράσελ Γκέβιρτζ

Παίζουν               Ντένζελ Γουόσινγκτον, Κλάιβ Όουεν, Τζόντι Φόστερ, Κρίστοφερ Πλάμερ, Γουίλεμ Νταφόε, Τσούιτελ Ετζιόφορ

Υπόθεση               Το χρονικό μιας τέλεια οργανωμένης ληστείας τράπεζας. Η τράπεζα είναι η Μανχάταν Τραστ στην οδό Γουόλ.

Ο Κλάιβ Όουεν στα άδυτα της Μανχάταν Τραστ

Από το πρώτο λεπτό της ταινίας, μετά τους τίτλους με την ιδιαίτερη μουσική του Τέρενς Μπλανσάρντ (μόνιμου συνεργάτη του Σπάικ Λι), ο ιδιοφυής ληστής, μέσα από το στενό κελί του, μας ενημερώνει πως οργάνωσε την τέλεια ληστεία. Αυτή η τεχνική αφήγησης λέγεται "in medias res" (λατινικά) και σημαίνει οτι η αφήγηση της ιστορίας ξεκινά από τη μέση.

Από την άλλη μεριά, ο φιλόδοξος υποψήφιος ντετέκτιβ, εξ' ίσου ιδιοφυής, θα προσπαθήσει να λύσει το γόρδιο δεσμό της ιδιότυπης ληστείας που είναι και το εισιτήριό του για την προαγωγή.

Τα πράγματα όμως παίρνουν περίεργες διαστάσεις, όταν εμπλέκεται και μία σούπερ ιδιοφυής και αδίστακτη εκπρόσωπος του ιδιοκτήτη της τράπεζας, που μπαίνει καπέλλο στον ντετέκτιβ γιατί έχει πολύ μεγάλο βίσμα και ο στόχος της είναι τελείως διαφορετικός από αυτόν της αστυνομίας.

Διασκεδαστική περιπέτεια με έξυπνο σενάριο, χιούμορ, δράση, πολύ καλή σκηνοθεσία (αναρωτιέμαι βέβαια αν ο Σπάικ Λι θα καταφέρει ποτέ να ξεπεράσει τον εαυτό του μετά το εξαιρετικό "25η ώρα" του 2002) και καλές ερμηνείες από όλα τα μεγάλα ονόματα που συμμετέχουν.

Πολύ αστεία βρήκα τη σκηνή που η αστυνομία βάζει τις πλαστικές ταινίες για να αποκλείσει την περιοχή γύρω από την τράπεζα που γίνεται η ληστεία και ένας από τους αστυνομικούς λέει στους αυτόπτες μάρτυρες: "Κάντε πίσω, θα το δείτε απόψε στις ειδήσεις".

Δεν πρόκειται για σπουδαία ταινία, αλλά για μια ελαφριά, καλογυρισμένη περιπέτεια που βλέπεται ευχάριστα ένα βραδάκι με καλή παρέα και μπυρίτσες. Όσο για τον Ελληνικό τίτλο, ακόμα προσπαθώ να καταλάβω τί υποκίνησε αυτός ο "υποκινητής".

Η βαθμολογία μου : 8/10

THE LITTLE FOXES (Οι μικρές αλεπούδες)

1941 ΗΠΑ
Είδος  Δράμα

Σκηνοθεσία           Γουίλιαμ Γουάιλερ (1902-1981)
Σενάριο                 Λίλιαν Χέλμαν (Από το ομότιτλο θεατρικό της έργο του 1939)

Παίζουν                 Μπέτι Ντέιβις, Χέρμπερτ Μάρσαλ, Τερέζα Ράιτ, Ρίτσαρντ Κάρλσον

Υπόθεση                 Στις αρχές του 20ου αιώνα στον ηττημένο μετά τον εμφύλιο Νότο τα μέλη της δηλητηριώδους οικογένειας Χούμπαρτ δολοπλοκούν διαρκώς με στόχο να γίνουν πλουσιότεροι.

Η Ρετζίνα σε μια τρυφερή οικογενειακή στιγμή

Η δεσποτική, αδίστακτη και σκληρή Ρετζίνα ζει μια συμβατική ζωή με τον άρρωστο άνδρα της τον οποίο παντρεύτηκε ελπίζοντας σε μια πλούσια ζωή, μια και ο πατέρας της (σύμφωνα με τα ήθη της εποχής) την αποκλήρωσε αφήνοντας όλη του την περιουσία στους δύο γιούς του. Η πανέξυπνη Ρετζίνα γεμάτη πικρία για την καταδίκη της να είναι πάντα εξαρτώμενη οικονομικά, κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να πλουτίσει. Δεν έχει ηθικές αναστολές, δεν αγαπά κανέναν, είναι ένα ανθρωπόμορφο τέρας. Τον ίδιο ακριβώς χαρακτήρα έχουν και τα αδέλφια της. Όπου τους βολεύει συνεργάζονται και όταν αυτό δεν αποδίδει, αλληλοεξοντώνονται.

Υπέροχη φωτογραφία, εξαιρετική σκηνοθεσία με τα πρόσωπα να εμφανίζονται σε πολλά νεταρισμένα επίπεδα, με κεντρικό χαρακτήρα τη Μπέτι Ντέιβις που σε παγώνει με το απίστευτης σκληρότητας βλέμμα της. Διαβάζω οτι σε όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων τσακωνόταν με τον Γουάιλερ (με τον οποίο είχε και ερωτική σχέση). Μάλιστα παράτησε την παραγωγή για μοναδική φορά στην καριέρα της, αλλά επέστρεψε σύντομα και η ταινία συνεχίστηκε. Βέβαια ήταν η τελευταία τους συνεργασία. Είχαν προηγηθεί οι έξοχες ταινίες "Jezebel" (1938) και "The letter" (1940).

Ο τίτλος προέρχεται από το αλληγορικό άσμα ασμάτων του Σολομώντα (Παλαιά διαθήκη) που λέει σε κάποιο σημείο: "Πιάστε για μας τις μικρές αλεπούδες που αφανίζουν τους αμπελώνες· επειδή, τα αμπέλια μας βρίσκονται σε άνθηση".

Στην ουσία η ταινία είναι ένα σκληρό σχόλιο πάνω στην απληστία, όπως κυνικά απαγγέλει ο ένας από τα αδέλφια Χούμπαρτ στην αδελφή του: "Ο κόσμος είναι ανοιχτός για ανθρώπους σαν εσένα κι εμένα. Υπάρχουν χιλιάδες σαν εμάς σε όλο τον κόσμο. Θα κατακτήσουμε τη χώρα μια μέρα και δεν θα μας σταματήσουν." Και πράγματι οι άπληστοι κατέκτησαν, όχι απλώς τη Αμερική αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Υπό αυτήν την έννοια βρίσκω την ταινία προφητική. Η συγγραφέας του έργου προφανώς έβλεπε από τότε τον αγώνα των ανθρώπων-αρπαχτικών να αφανίσουν τα αμπέλια (τον κόπο των λαών). Δεν είναι τυχαίο οτι τα τέρατα ήταν τραπεζίτες. Δεν τους αφήνει όμως κανένα περιθώριο να απολαύσουν την επιτυχία τους. Θα καταλήξουν μόνοι, μισητοί και ανασφαλείς.

Η βαθμολογία μου : 10/10

SECONDS (Σατανική επιχείρηση)

1966 ΗΠΑ
Είδος   Θρίλλερ Επιστημονικής φαντασίας

Σκηνοθεσία          Τζον Φρανκενχάιμερ (1930-2002)
Σενάριο                Λιούις Τζον Καρλίνο (Βασισμένο στο ομότιτλο διήγημα  του Ντέιβιντ Έλι)

Παίζουν                Ροκ Χάντσον, Τζον Ράντολφ, Τζεφ Κόρι

Υπόθεση                Ένας μεσήλικας τραπεζικός υπάλληλος αποφασίζει να πληρώσει μια εταιρεία που ισχυρίζεται οτι μπορεί να του αλλάξει τη ζωή.

Ο Άρθουρ είναι ένας άνδρας που έχει χάσει κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή του, τη δουλειά του και την οικογένειά του. Ζει αυτή τη βαρετή ζωή ανήμπορος να την αλλάξει, όταν δέχεται ένα περίεργο τηλεφώνημα από τον καλύτερό του φίλο ο οποίος όμως έχει πεθάνει. Από αυτόν μαθαίνει οτι υπάρχει μια μυστική οργάνωση που αναλαμβάνει να σου αλλάξει τη ζωή με το ανάλογο τίμημα φυσικά. Παρά τον τρόμο του, αποφασίζει να έρθει σε επαφή με κάποιον που, (αν μη τι άλλο) θα τον ενημερώσει, σκεπτόμενος οτι δεν έχει να χάσει τίποτα. Όταν όμως μαθαίνει περί τίνος πρόκειται, παίρνει αποφάσεις που πραγματικά θα του αλλάξουν τη ζωή για πάντα.

Ήδη από τους τίτλους η ταινία καταφέρνει να δημιουργήσει στο θεατή μια δυσάρεστη αίσθηση που προϊδεάζει για τα χειρότερα που έρχονται. Η ιδιαίτερη ασπρόμαυρη φωτογραφία του παλαίμαχου Τζέιμς Γουόν Χάου, και η εξαιρετική σκηνοθεσία, με ακραία κοντινά και λοξά πλάνα που παραπέμπουν σε εφιάλτη (βοηθούντος και του σεναρίου που είναι ιδιαίτερα ευφάνταστο, αντισυμβατικό και καταθλιπτικό) κάνουν την ταινία μοναδική στο είδος της.

Ο Ροκ Χάντσον, παρά τις εμφανείς υποκριτικές του αδυναμίες, είναι απόλυτα ταιριαστός με το ρόλο του δίνοντας ίσως την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του.

Ο σκηνοθέτης σε σχόλιό του για την ταινία περιγράφει οτι τις σκηνές της πλαστικής επέμβασης (που είναι από αληθινό χειρουργείο), τις τράβηξε ο ίδιος γιατί ο κάμεραμαν λιποθύμησε.

Το "seconds" είναι η τρίτη ταινία της τριλογίας της παράνοιας του Φρανκενχάιμερ. Προηγήθηκαν το "The Manchurian Candidate" (1962) και το "Seven days in may" (1964),.

Η ταινία στην εποχή της δεν έκανε μεγάλη επιτυχία, όμως με τα χρόνια έγινε cult και σήμερα πιά χαίρει άκρας εκτίμησης μεταξύ των κινηματογραφόφιλων του είδους.

Η βαθμολογία μου : 10/10

JEZEBEL (Τζέζεμπελ)

1938 ΗΠΑ
Είδος   Δράμα

Σκηνοθεσία        Γουίλιαμ Γουάιλερ (1902-1981)
Σενάριο              Κλέμενς Ρίπλεϊ, Άμπεμ Φίνκελ και Τζον Χιούστον (Μεταφορά του ομότιτλου θεατρικού του Όουεν Ντέιβις)

Παίζουν              Μπέτι Ντέιβις, Χένρι Φόντα, Φέι Μπέιντερ, Τζορτζ Μπρεντ

Υπόθεση              Στην Λουιζιάνα του 1852 η πάμπλουτη (ας είναι καλά οι σκλάβοι) καλλονή Τζούλι Μάρσντεν προσπαθεί να ξανακερδίσει τον αρραβωνιαστικό της που την χώρισε γιατί με την συμπεριφορά της τον εξέθετε στην κοινωνία με τα ιδιαίτερα ήθη της εποχής.

 

Μόλις οκτώ χρόνια πριν το ξέσπασμα του εμφυλίου, η πανέμορφη αλλά κακομαθημένη, ξεροκέφαλη και χειριστική Τζούλι ζει ανέμελα την πλούσια ζωή της και πρόκειται να παντρευτεί έναν πολλά υποσχόμενο νέο. Όλα θα κυλούσαν κανονικά αν τα πείσματα και τα τερτίπια της δεν τον ανάγκαζαν να διακόψει τον αρραβώνα τους. Αρνούμενη να το δεχτεί η Τζούλι που έχει μάθει να γίνεται πάντα το δικό της, βάζει στόχο να τον ξανακερδίσει. Και παρ' όλο που αυτό αποδεικνύεται ιδιαιτέρως δύσκολο, η επίμονη Τζούλι θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να το καταφέρει.

Ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται στη βιβλική βασίλισσα Τζέζεμπελ που ήταν αλλόθρησκη και έπεισε τον βασιλιά να απαρνηθεί τον θεό Γιαχβέ και να λατρέψει τους θεούς της εβραϊκής μυθολογίας (κάτι σαν τους δικούς μας δωδεκαθεϊστές). Έτσι το όνομά της έγινε συνώνυμο της ανήθικης, αμαρτωλής και χειριστικής γυναίκας.

Είναι ένα κλασσικό δράμα που αναφέρεται σε μια εποχή που τα πάθη με θέμα την κατάργηση της δουλείας είναι εξημμένα και διχάζουν την κοινωνία των νοτίων. Η ηρωίδα όμως ζει στο δικό της κόσμο αδιαφορώντας για τέτοια μικροπράγματα. Αυτή έχει τη δική της ατζέντα και δεν την απασχολεί τίποτα άλλο παρά μόνο να πετύχει τους στόχους της. Κι ενώ βλέποντας την ταινία πιστεύεις οτι τη λύση του δράματος θα την φέρει ο πόλεμος, ένα άλλο απρόσμενο και συγκλονιστικό γεγονός ανατρέπει την κατάσταση.

 Η Μπέτι Ντέιβις είναι νεότατη (μόλις 30 χρονών) και εκτός από την ομορφιά της έχει να επιδείξει και τις εξαίρετες υποκριτικές της ικανότητες που την έκαναν θρύλο. Για το ρόλο αυτό κέρδισε το 2ο της Όσκαρ. Ο Χένρι Φόντα, επίσης νεότατος, είναι εξ' ίσου εξαιρετικός ιδίως στη σκηνή του μεγάλου χορού.

Η Τζούλι με το σκανδαλώδες
πορφυρό φόρεμα

 Ο Όουεν Ντέιβις έγραψε το θεατρικό έργο το 1933 και οι πρωταγωνιστές θυμίζουν έντονα τους χαρακτήρες του "Όσα παίρνει ο άνεμος" που εκδόθηκε το 1936 και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1939. Μάλιστα για το ρόλο της Σκάρλετ (από το κατακόκκινο -scarlet red- φόρεμα της Τζούλι που δυστυχώς δεν προκαλεί τον εντυπωσιασμό που επικαλείται μια και η ταινία είναι ασπρόμαυρη, η Μπέτι Ντέιβις ήταν φαβορί αλλά τελικά τον πήρε η Βίβιαν Λι που ήταν νεότερη. Σε γενικές γραμμές η Τζέζεμπελ θεωρείται το ασπρόμαυρο "Οσα παίρνει ο άνεμος" το οποίο βγήκε στις αίθουσες ένα χρόνο αργότερα. Η Τζέζεμπελ είναι μια ταινία με καλόγουστη σκηνοθεσία και εντυπωσιακά κουστούμια που την παρακολουθείς με αμείωτο ενδιαφέρον παρά το γεγονός οτι πρόκειται απλώς για ένα ερωτικό μελόδραμα που διαδραματίζεται σε ένα κόσμο που οδεύει προς το τέλος του.

 Η ταινία έχει επιλεγεί ως πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική προς διατήρηση, στην ταινιοθήκη του Αμερικανικού Κονγκρέσου. http://en.wikipedia.org/wiki/National_Film_Registry

Η βαθμολογία μου : 10/10

DARKMAN

1990 ΗΠΑ
Είδος  Τρόμου Επιστημονικής Φαντασίας

Σκηνοθεσία          Σαμ Ράιμι
Σενάριο                Σαμ και Άιβαν Ράιμι, Ντάνιελ και Τζόσουα Γκόλντιν, Τσακ Φάρερ

Παίζουν               Λίαμ Νίσον, Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, Λάρι Ντρέικ

Υπόθεση               Ένας επιστήμονας, δέχεται επίθεση από μια αδίστακτη συμμορία που τον καίει ζωντανό μέσα στο εργαστήριό του. Επιβιώνει όμως και αναζητά εκδίκηση.

Ο ικανότατος επιστήμονας Πέιτον Γουέστλεϊκ, αναζητά τρόπο να κατασκευάσει τεχνητό δέρμα για τη θεραπεία των εγκαυμάτων. Και ενώ βρίσκεται πολύ κοντά στη λύση, μια ομάδα σκληρών μαφιόζων ορμά στο εργαστήριό του και αφού τον βασανίζει, τον καίει ζωντανό. Ο άτυχος άνδρας επιβιώνει όλως τυχαίως, αλλά μέσω ενός συνδυασμού επιστημονικών δεδομένων και ψυχολογικών παραμέτρων, μετατρέπεται σε έναν "άνθρωπο του σκότους" όπως μας προϊδεάζει και ο τίτλος της ταινίας.

Ο Σαμ Ράιμι, λάτρης των κόμικς, προσπάθησε να αγοράσει τα δικαιώματα του "Μπάτμαν" και του "Ανθρώπου σκιά" αλλά δεν τα κατάφερε και αποφάσισε να κατασκευάσει έναν δικό του σούπερ ήρωα. Έτσι προέκυψε ο Ντάρκμαν. Ο άνθρωπος που είναι πανίσχυρος, σχεδόν αθάνατος, που αλλάζει πρόσωπα με άνεση, αλλά δεν αντέχει στο φως πάνω από 99 συνεχόμενα λεπτά της ώρας. Το παραμορφωμένο για πάντα πρόσωπό του τον κάνει να μισεί και να διψά για εκδίκηση, από την άλλη όμως διατηρεί την καλοσύνη, την εξυπνάδα, την μεθοδική σκέψη (στοιχεία του παλιού του εαυτού). Αυτοί οι δύο πόλοι συγκρούονται διαρκώς μέσα στον Ντάρκμαν και όπως είπε και ο Λίαμ Νίσον "κινείται σε όλο το φάσμα των συναισθημάτων: από τον συνεσταλμένο ρομαντισμό, μέχρι την οργή και την απελπισία".

Η σκηνοθεσία είναι πανέξυπνη, ευρηματική και ατμοσφαιρική. Παρακολουθεί τις συναισθηματικές μεταπτώσεις του ήρωα και βρίσκει πρωτότυπους τρόπους να δένει τις σκηνές μεταξύ τους. Με πολύ καλή μουσική επένδυση του Ντάνι Έλφμαν, με πολλά στοιχεία σπλάτερ και με το καταλυτικό χιούμορ του Σαμ Ράιμι που γνωρίσαμε στις προηγούμενες ταινίες του: "The evil dead" (1981) και "The evil dead II:Dead by dawn" (1987). Ο σκηνοθέτης δεν ξοδεύεται σε εντυπωσιακά οπτικά εφέ, όπως έκανε αργότερα με την τριλογία του Spiderman, αλλά παρακολουθεί τον ήρωά του αναδεικνύοντας όλη την πίκρα, την απελπισία και την οργή ενός ανθρώπου που μέσα σε μιά στιγμή του έκλεψαν τα πάντα.

Από όλους τους σούπερ ήρωες του κινηματογράφου, ο Ντάρκμαν είναι κατά την άποψή μου ο καλύτερος.

Ο ίδιος ο σκηνοθέτης λέει για την ταινία του: "Κατά κάποιο τρόπο, είναι ένα υψηλής τεχνολογίας, γεμάτη δράση φάντασμα της όπερας".

Η βαθμολογία μου : 9/10

THE MAN IN THE WHITE SUIT (Ο άνθρωπος με το άσπρο κουστούμι)

1951 Αγγλία
Είδος  Κωμωδία

Σκηνοθεσία         Αλεξάντερ Μακέντρικ (1912-1993)
Σενάριο               Ρότζερ Μακ Ντούγκαλ, Τζον Ντίγκτον, Αλεξάντερ Μακέντρικ (Προσαρμογή του θεατρικού έργου του Ρότζερ Μακ Ντούγκαλ)

Παίζουν               Άλεκ Γκίνες, Τζόαν Γκρίνγουντ, Σέσιλ Πάρκερ,

Υπόθεση               Ένας ασήμαντος χημικός, εργάζεται σε μεγάλο εργοστάσιο υφασμάτων και παράλληλα κάνει μυστικά πειράματα για να βρει ένα νέο ύφασμα με εξαιρετικές ιδιότητες.

Ο σεμνός Σιντ Στράτον, άνθρωπος τόσο χαμηλού προφίλ που περνά απαρατήρητος, έχει αφιερώσει την ύπαρξή του σε μια σημαντικότατη για την ανθρωπότητα ανακάλυψη: το ύφασμα που δεν λερώνεται, δεν σκίζεται, δεν φθείρεται. Για να πετύχει το σκοπό του, δουλεύει σε μεγάλα εργοστάσια υφασμάτων χρησιμοποιώντας κρυφά τα εργαστήριά τους για να κάνει τα πειράματά του. Θεωρεί οτι όταν τα καταφέρει, θα βοηθήσει τους ανθρώπους απαλλάσσοντάς τους από τον κόπο να πλένουν τα ρούχα τους και να ξοδεύουν χρήματα για να τα αντικαθιστούν όταν φθείρονται. Δεν υπολογίζει όμως τον τεράστιο αντίκτυπο που θα έχει η εφεύρεσή του σε όλους τους τομείς. Από τους εργοστασιάρχες και τα διεθνή χρηματιστήρια, μέχρι τα συνδικάτα εργατών υφασμάτων και τη σπιτονοικοκυρά του που συμπληρώνει το εισόδημά της ξενοπλένοντας.

Σατυρική κωμωδία των περίφημων Ealing studios με έξυπνο και πολιτικοποιημένο σενάριο, ζωντανούς διαλόγους και εξαιρετικές ερμηνείες (εκτός του Άλεκ Γκίνες που είναι έξοχος, οι δεύτεροι ρόλοι της ταινίας είναι τόσο καλοπαιγμένοι που απογειώνουν την ιστορία). Με περιπαικτική ματιά, ο σκηνοθέτης αντιμετωπίζει τους πάντες με σκληρό και σκοτεινό κυνισμό και καταλήγει σε ένα ανηλεές ανθρωποκυνηγητό το οποίο καταλήγει με τον επίμονο επιστήμονα γυμνό μέχρι που ένας από τους εργάτες του προσφέρει το παλτό του.

Η σκηνή που οι εργοστασιάρχες πληρώνουν την κόρη ενός από αυτούς και την αρραβωνιαστικιά ενός άλλου για να ξελογιάσει τον χημικό (είναι απορίας άξιο πώς πέρασε τη λογοκρισία), θεωρείται από τις πιό σκοτεινές στιγμές της ταινίας η οποία έτσι κι αλλιώς βρίθει ηθικών διλλημάτων. Από τις κορυφαίες ατάκες είναι όταν ο εργοστασιάρχης δέχεται το σωματείο που ετοιμάζεται να κατέβει σε απεργία και στην προσπάθειά του να τους πείσει λέει με άκρα σοβαρότητα: "Το κεφάλαιο και η εργασία πάνε χέρι-χέρι. Για μιά ακόμη φορά, όπως και τόσες στο παρελθόν, ο ένας χρειάζεται τη βοήθεια του άλλου".

Η βαθμολογία μου : 10/10